1,99 €
Mehr erfahren.
De 'Historie van Doctor Jan Faustus, grooten tooveraer en zwarten konstenaer' is een meeslepend verhaal over de legendarische figuur van Doctor Faustus, een beroemde tovenaar en duistere kunstenaar. Dit boek wordt beschouwd als een literair meesterwerk in de context van de Duitse literatuur uit de 16e eeuw. De auteur weet op meesterlijke wijze de spanning en mysterie van het bovennatuurlijke te combineren met diepgaande thema's over macht, verleiding en de prijs van roem. De lezer zal worden meegesleept in een wereld van magie en geheimen, waar niets is wat het lijkt.
Das E-Book können Sie in Legimi-Apps oder einer beliebigen App lesen, die das folgende Format unterstützen:
Ähnliche
Historie van Doctor Jan Faustus, grooten tooveraer en zwarten konstenaer
Inhoudsopgave
DE HISTORIE DOCTOR FAUSTUS.
Van zyne Geborte en Studie.
Doctor Jan Faustus heeft eenen boeren Zoon geweest, die tot Rhod by Jena woonagtig was, van God-zalige Ouders, onder de Heerlykheyd van Weymeren geboren in ’t jaer 1491. Hy heeft ook in de Stad van Wittenberg vele bloed-vrienden gehad die al t’samen Godzalige luyden waeren, en heeft ook onder andere tot Wittenberg eenen Neve gehad, den welken een eerlyk en wel-hebbende Man was, die dezen voorzeyden Faustus opgevoed en voor zynen Zoon aengenomen had, mids dat hy zelve geen kinderen hadde, waerom dat hy hem liet ter Schole gaen, en in de Theologie studeren. Maer hy is van dit God-zalig voornemen afgeweken, en heeft het Heylig Woord Gods misbruykt. Waerom dat wy alzulke ouders en goede vrienden die zeer geirn het best met hem gedaen en alle deugd daer aen gezien hadden, gelyk alle vroome Ouders plegen te doen, geenzins beschuldigen wil, nog in deze Historie betrekken, gelyk ook de Ouders, den grouwel van hun kind noyt gezien nog beleeft hebben. Wel is ’t waer dat de Ouders voor hunne dood geweten hebben, dat hunnen Neef dezen Faustus voor een Kind opgenomen hadde, waer in zy hun zeer hebben verblyd, die ziende zyne groote memorie en geest, groote zorge voor hem heeft gedraegen, gelyk als Job. in ’t 1 cap. voor zyne kinderen zorge gedraegen heeft, op dat zy tegen den Heer niet zouden zondigen. Het gebeurt ook menigmael, dat vrome Godzalige Ouders, godelooze kinderen krygen, gelyk men aen Caïn, Gen. 4, aen Ruben, Gen. 49, en aen Absalon gezien heeft. Het welke ik hier alzoo verhaelen moet om dat’er zommige zyn geweest die deze Ouders hier in willen beschuldigen (die ik nogtans alhier teenemael begeire verontschuldigt te hebben) zeggende dat Faustus van zyn Ouders alzulke fenyn zoude gezogen, en datze hem in alles moedwillens zouden opgebragt, en niet zouden tot het studeren gehouden hebben, het welk hun tot groote oneere strekken zoude.
Ook, dat de vrienden zynen grooten geest merkende, hem tot de Studie der Theologie geraeden hebben; waer toe hy geenen lust gehad heeft: dat’er ook altyd eenen roep en een gemeyn zeggen onder het volk is geweest, dat dezen Faustus met Tooverye omging, waerom dat zyne voorzeyde vrienden hem dikwils wel straffelyk vermaend en van deze godeloosheyd afgeraeden hebben, en gelyk dezen Faustus zeer wys en tot de studien geneygd was, zoo is hy door het onderzoeken der Rectoren zoo verre gekomen, dat men hem ook voor het geheele Magistraet heeft ondervraegd, met nog 16 andere Magisters, de welke hy al te-samen met vraegen en antwoorden is te boven gegaen, zoo dat hy zynen tyd zeer wel besteed hebbende, korts daer naer eenen Doctor in de Theologie geworden is. Daer toe heeft hy eenen onzinnigen hooveirdigen moed, en eenen dullen kop gehad gelyk men hem altyd den speculateur genoemd heeft. Hy is ten laesten onder kwaed gezelschap geraekt, en heeft de H. Schrifture achter de deure en onder de bank gesmeten, en een godeloos leven beginnen te leyden zoo men uyt deze naervolgende Historie genoegzaem verstaen zal. Maer het is een gemeyn spreekwoord: wat tot den duyvel lopen wilt, kan men niet ophouden nog daer van afweiren. Terwyl deze zaeken hun alzoo toedroegen, zoo vond ook D. Faustus zyns gelyks, die met galdeensche, met persische, met arabische en met grieksche woorden figureren, characteren, bezweiringen en met tooveryen omgingen. Welke voorzeyde dingen niet anders zyn als lautere dardiano artes, Nigromantie carwina, Vonesicium, inconiatio, gelyk als alzulke Boeken, woorden en naemen niet anders mogen genoemt worden. Deze dingen behaegden D. Faustus zeer wel, gelyk hy ook nagt en dag daer in speculeerde en studeerde: hy begeirde ook geen Theologus meer genoemd te worden, maer weirelds mensch, en noemde hem zelve een Doctor in de Medecynen, waer door hy een astrologus, een Mathematicus en tot een dekmantel een medicus geworden is, gelyk hy voor eerst veele luyden door de medecynen geholpen heeft. Hy was ook wel ter spraeke, en in de H. Schrifture zeer wel ervaeren, zoo dat hem den wil des Heere niet onbekent was daer zy spreekt: “Wie den wil des Heere weet, en niet doet, zal met vele slaegen geslaegen worden. Item, niemand kan twee Heeren dienen. Item, gy zult God niet tenteren.” Maer hy heeft op alle deze dingen niet gedagt, en heeft zyne ziele alzoo eenen tyd lang in de weegschael gezet zoo dat hy niet te verontschuldigen is, al of hy het door onnoozelheyd gedaen had.
Doctor Faustus in de Medecynen, en hoe hy den Duyvel bezweirt.
Gelyk als wy hier vooren verhaeld hebben zoo had dezen D. Faustus al lief het geen hy geenzins behoorde lief te hebben naer het welk hy tragtte dag en nacht. Hy nam arents-vleugelen aen om alzoo alle hoeken des hemels en der aerden te onderzoeken, want zyn groote ligtveirdigheyd dreef hem zoo verre, dat hy alderleye tooversche vocabulen, figueren, characteren, conjuratien begonst te verhandelen, om daer door den duyvel tot hem te voorderen, en alderleye tooverye daer mede te proeven en in ’t werk te stellen.
Het gebeurde, dat hy eens is gekomen in een groot digt wout, ontrent Wittenberg gelegen, ’t welke men het Spesser-wout noemt, gelyk D. Faustus zelve daer naer bekend heeft; in welk wout hy eens tegen den avond maekte een vier weg-schey, kruysweg rondom, waer in hy met zynen staf zommige cirkels maekte, en boven de zelve nog twee andere, zoo dat de twee opperste in den grooten cirkel kwamen, en bezwoer alzoo den duyvel ’s avonds tusschen 9 en 10 uren. Dit doende heeft zonder twyffel den duyvel wel in zyn vuyst gelachen, en gedagt, sa, sa, ik moet u den moed koelen, en u aen de simme-bank zetten op dat my niet alleen dat lichaem, maer ook die ziele mag ten deel vallen. En gy zult den regten man zyn, die ik myn bode zal mogen zenden als ik zelve niet komen kan; gelyk zulks ook geschiedde: want den duyvel leyde hem wonderlyk op ’t ys, en bragt hem regt in ’t net. Want als D. Faustus den duyvel bezwoer zoo geliet het den duyvel, als of hy niet geirn met D. Faustus had willen te doen hebben, gelyk den voorzeyden duyvel in dit wout al zulk gerugt maekte, als of hy had willen ’t wout van onder te boven keeren, doende de boomen tot op de aerde buygen. Daer naer scheen ’t al of het wout vol duyvels geweest hadde, die in en rondom deze cirkels hun vertoonden, maekende al zulk gerugt, al of het niet anders had geweest als loopende wagens, afschietende bussen, alderleye vuer en vlammen; in welk wout ook alderleye snaerspel, dansen en springen, ook alderleye schermutsinge van spiessen en zweirde gehoort wierd, het welk zoo lang bleef dueren dat D. Faustus meynde uyt den cirkel te loopen. Dan hy wierd wederom van een ander gevoelen dagt op een ander godeloosheyd blyvende by zyn voorgaende gedagt, Godt geve wat’er zouden mogen volgen, en begonst op een nieuw den duyvel te bezweiren, die hem het volgende voor hield: Het scheen dat boven den cirkel een vogel-gryp, of tienen draek zweefde en fladderde. En als D. Faustus zyne bezweirnis gebruykte, kermde dat dier zeer jammerlyk. Straks daer naer viel’er een vierige sterre, die in een vierige kol veranderde, waer door ook den voorzeyden D. Faustus zeer verschrikte, doch zoo bleef hy altyd by zyn voornemen, en het dogte hem een groote zaeke te wezen, dat hy hem den duyvel onderdaenig maeken konde, gelyk D. Faustus in een zeker gezelschap hem heeft laeten verleyden, en hem daer af beroemd heeft, dat hem het hoogste hoofd van de gansche weireld onderdaenig en gehoorzaem was. Waer op hem ook van de studenten wierd geantwoord: Dat zy geen hooger hoofd op deze weireld kende, als den Paus, Keyzer of Koning. Waer op D. Faustus antwoorde: Het hoofd dat my onderdaenig is, dat is nog hooger. Gelyk hy zulks betuygde met den epistel Pauli tot de Eph. 6. Den Vorst op dezer weireld en onder den Hemel enz. Aldus bezwoer hy deze Sterre eens, twee en drymael uyt welke een vuerstroom ging, een mans lengde hoog, en viel wederom omleeg, waer op zes keirssen gezien wierden, waer van d’een opwaerds, en d’ander zoo lang nederwaerds trok, tot dat’er ten langen lesten de gedaente van eenen man uyt geformeerd wierd, welken rondom den cirkel liep, een half ure lang duerende. Terstond daer naer veranderde hem dezen duyvel en geest in de gedaente van eenen grouwen monik die met Faustus begonst te spreken en te vraegen wat zyne begeirte was: waer op hy antwoordde, dat hy morgen nagt ten 12 uren by hem t’zynen huyze zoude willen verschynen, het welk hem den duyvel eenen langen tyd weygerde. Maer D. Faustus bezwoer hem wederom by zynen Heer, op dat hy zyn begeiren zoude willen nakomen, en in het werk treden het welke hem den geest ten lesten belofde te doen.
Hier volgd de disputatie die Doctor Faustus met den duyvel gehad heeft.
Als D. Faustus des morgens t’huys gekomen was, zoo riep hy den geest in zyne kamer, gelyk hy ook aldaer verscheen om te aenhooren de begeirte des voorzeyden Doctor.
Nu is ’t boven maeten zeer te verwonderen dat eenen geest wanneer Godt zyne hand van den mensch aftrekt, voor die menschen al zulke spookerye kan maeken. Maer het is gelyk men plagt te zeggen dat al zulke gezellen doch eens den duyvel zien moeten, het zy hier, of hier namaels.
D. Faustus begint wederom zyn guychelspel, bezweird den duyvel op nieuws, en stelde hem eenige artikelen voor oogen.
In den eersten, dat hy hem zoude onderdaenig en gehoorzaem zyn in al het geen hy hem zoude mogen vraegen, bidden en belasten, zoo lang als hy Faustus op deze aerde zoude leven.
Item, dat hy hem alles zoude zeggen waer na hy hem kwam vraegen zonder ied te verzwygen.
Item, dat hy hem op alle zyne vraegen niet onwaeragtigs zoude willen antwoorden.
