De oorlog in Afghanistan E-Book

Mylène Théliol

• Herausgeber: 50Minutes.com (NL)
• Kategorie: Geisteswissenschaft
• Sprache: Niederländisch
• Veröffentlichungsjahr: 2023

Beschreibung

De oorlog in Afghanistan vond plaats op het hoogtepunt van de Koude Oorlog, toen het Rode Leger, dat de communistische regering van Afghanistan was komen steunen, en de Mujahedin, geholpen door de Verenigde Staten, Pakistan en Saoedi-Arabië, op hun grondgebied slaags raakten. Tien jaar lang stond het land in brand. De USSR wilde het conflict niet internationaliseren, maar het spel van allianties bracht haar er onvermijdelijk toe, waardoor de Sovjet-Unie met lemen voeten verder verzwakte en Afghanistan werd meegesleurd in een moorddadige burgeroorlog waaruit de Taliban en de huidige islamitische terreurnetwerken zijn voortgekomen. Gorbatsjov kreeg steeds meer kritiek en kondigde uiteindelijk op 8 februari 1988 de terugtrekking van zijn troepen aan. Ontdek in minder dan een uur de geheimen van deze oorlog, de oorzaken, het verloop en de gevolgen ervan.

Leseprobe

DE OORLOG IN AFGHANISTAN

INLEIDING

Sinds 1947 wedijveren de Verenigde Staten en de USSR op politiek, strategisch, economisch en militair vlak. Deze twee grootmachten, met hun antagonistische ideologieën, zijn vastbesloten om de overhand te krijgen en proberen de verschillende landen van de wereld in hun respectievelijke kampen onder te brengen. In de jaren zeventig nam de invloedssfeer van de USSR toe door de vestiging van communistische regeringen in enkele Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse landen. Terwijl sommige landen in het Midden-Oosten, zoals Pakistan en Iran, om niet in een van beide blokken te worden opgenomen, de weg van het islamitisch radicalisme insloegen, waarvan de invloed de oproerige onrust in Afghanistan versterkte.

Op 24 december 1979 kreeg het Sovjetleger het bevel het land binnen te vallen om een einde te maken aan de burgeroorlog tussen de communistische regering en de plaatselijke bevolking, die een einde wilde maken aan de sovjetisering van het land. Hoewel de militaire aanwezigheid van de Sovjet-Unie op Afghaanse bodem een antwoord was op de noodzaak om bijstand te verlenen aan de plaatselijke regering, zodat deze de controle over het land kon heroveren, mogen regionale en internationale geopolitieke kwesties niet worden vergeten en waren zij ook de aanleiding voor de interventie. Maar de daar uitgevoerde operaties houden geen rekening met de etnische en culturele realiteit van het land. Deze parameters waren cruciaal en hun onwetendheid versnelde de mislukking van het Rode Leger, dat niet wist hoe het Afghaanse verzet uit te schakelen. Als de USSR het conflict niet wil internationaliseren, zal het spel van allianties haar daar onvermijdelijk toe aanzetten, waardoor een Sovjet-Unie met voeten van klei verder verzwakt en Afghanistan wordt meegesleurd in een moorddadige burgeroorlog waaruit de Taliban en de huidige islamitische terreurnetwerken zullen voortkomen.

KERNGEGEVENS

•Wanneer? Van 24 december 1979 tot 15 februari 1989.

•Waar? Afghanistan.

•Strijders? De USSR en de Afghaanse communistische regering tegen het Afghaanse islamitische en traditionalistische verzet, gesteund door de VS, Pakistan en Saudi-Arabië.

•Hoofdrolspelers ?

°Ahmad Shah Massoud (1952-2001), commandant van de Panshir-commando's, geïntegreerd in de Jamiat-i Islami.

°Boris Gromov (1943), hoge officier en later opperbevelhebber van het 40e leger van de Sovjet-Unie in Afghanistan.

°Resultaat? Nederlaag van de USSR. De burgeroorlog gaat door in Afghanistan.

•Slachtoffers?

°In het Sovjet-kamp: 14.453 doden en 53.754 gewonden.

°Aan de Afghaanse kant: ongeveer 1.242.000 doden, waarvan 80% burgers.

POLITIEKE EN SOCIALE CONTEXT

AFGHANISTAN IN DE GREEP VAN VOLKSOPSTAND

Het doel van de Sovjet-interventie in Afghanistan was het steunen van het Afghaanse communistische regime tegen de volksopstanden die hadden plaatsgevonden sinds de invoering van de landcollectivisering in juli 1978, een hervorming die door de USSR zelf was geïnspireerd.

Sinds de moord op 27 april van datzelfde jaar op de eerste president van de Republiek Afghanistan, prins Mohammad Daoud Khan (1909-1978), en zijn hele familie, is het land in handen van Nour Mohammad Taraki (1913-1979), leider van de Khalq-tendens van de Afghaanse Communistische Partij.

EEN VERDEELDE PARTIJ

De Afghaanse Communistische Partij werd in 1965 opgericht als de Afghaanse Democratische Volkspartij (APDP) met Nour Mohammad Taraki als secretaris-generaal. Maar in 1967 viel de partij uiteen in twee rivaliserende facties die bekend stonden onder de naam van hun respectieve kranten: de Khalq ('Volk') en de Parcham ('Vlag'). De eerste werd geleid door de schrijver Taraki, de tweede door Babrak Karmal (1929-1996). De aanhangers van beide communistische facties zijn Pashtuns, de grootste etnische groep in het land. De leiders zijn afkomstig van een van de stammen van deze etnische groep, de Ghilzai.

De Afghaanse Communistische Partij heeft weinig invloed op de boerenbevolking en rekruteert de meeste van haar leden onder de intellectuelen, de vrije beroepen, de bourgeoisie en de studenten.

De regering was resoluut marxistisch en pro-Sovjet: haar economie was geïntegreerd in de Raad voor Wederzijdse Economische Bijstand (CMEA of COMECON), opgericht door Stalin (1878-1953), en een verdrag van vriendschap en samenwerking, ondertekend met de USSR op 5 december 1978, voorzag onder andere in een beroep op militaire hulp van de Sovjet-Unie indien nodig. Bovendien stelde het gevoerde beleid de traditionele structuren van de Afghaanse samenleving, gebaseerd op etnische versnippering en de islam, op de proef: landbouwhervormingen, zoals de afschaffing van hypotheekschulden van boeren aan grootgrondbezitters, werden niet begrepen en het beleid van gedwongen alfabetisering wekte grote vijandigheid op het platteland ten opzichte van de steden.

De goedkeuring in oktober 1978 van de rode vlag, waarop alle verwijzingen naar de islam, het culturele cement van het land, zijn weggelaten, leidt ertoe dat het regime de steun van de bevolking verliest en de ontevredenheid versterkt. Het land kwam in een burgeroorlog terecht. Religieuze leiders riepen een jihad uit tegen de centrale regering, die het steeds moeilijker vond om in veel regio's de orde te handhaven. In maart 1979 kwam de stad Herat (West-Afghanistan) in opstand. Het werd vervolgens gebombardeerd door de Afghaanse luchtmacht, waarbij veel slachtoffers vielen.

De regering kon situatie niet herstellen en deed een beroep op de USSR, die wapens en adviseurs leverde om haar positie in het land te versterken en de Afghaanse leider ertoe aanzette de hervormingen onder leiding van premier en minister van Defensie Hafizullah Amin (1929-1979) te matigen. Taraki en de Sovjetleiders komen overeen Amin te elimineren. Amin verijdelde echter het complot, liet Taraki vermoorden en werd door de USSR erkend als hoofd van de Afghaanse staat.

In plaats van de spanningen te verminderen, stortte de nieuwe president van de Afghaanse Republiek het land in chaos, terwijl hij tegelijkertijd probeerde zich te bevrijden van de Sovjetcontrole om de betrekkingen met Pakistan en de Verenigde Staten te vernieuwen. Geconfronteerd met deze kritieke situatie moest de USSR een cruciale beslissing nemen: Afghanistan opgeven of ingrijpen om de orde te herstellen in een land dat uit elkaar viel. De internationale context deed de balans doorslaan naar de tweede optie.