Vrouwenkiesrecht in Frankrijk E-Book

Rémi Spinassou

• Herausgeber: 50Minutes.com (NL)
• Kategorie: Geisteswissenschaft
• Sprache: Niederländisch
• Veröffentlichungsjahr: 2023

Seitenzahl: 32

Beschreibung

Op 21 april 1944 werd het stemrecht voor vrouwen in Frankrijk toegekend door een verordening van het Franse Comité voor de Nationale Bevrijding. Deze stap voorwaarts kwam er na anderhalve eeuw discussie over de plaats die vrouwen in de burgermaatschappij moesten krijgen en hun vermogen om een volwaardige rol als burger te spelen. Het mag daarom niet als een op zichzelf staande gebeurtenis worden beschouwd. Het maakt deel uit van een evolutie die teruggaat tot de Franse Revolutie en is een stap in de lange strijd om echte gelijkheid tussen mannen en vrouwen te bereiken. Leer meer in dit boek over dit onderwerp, dat vandaag de dag nog steeds relevant is in alle uithoeken van de wereld.

Leseprobe

VROUWENKIESRECHT IN FRANKRIJK

•Wanneer is het gebeurd? Franse vrouwen kregen stemrecht op 21 april 1944.

•Context?

°de bevrijding van Frankrijk

°de voorbereiding van een project voor politieke overgang en wederopbouw van de samenleving

•Hoofdrolspelers?

°Fernand Grenier, Frans politicus (1901-1992)

°De Voorlopige Raadgevende Vergadering

°Het Franse Comité voor Nationale Bevrijding

•Implicaties?

°de integratie van vrouwen in het algemeen kiesrecht en het langzaam leren kennen van dit nieuwe recht

°de erkenning van het recht van vrouwen om in politieke functies verkozen te worden, ondanks de geringe vertegenwoordiging in de instellingen in de daaropvolgende jaren

Op 24 maart 1944 diende Fernand Grenier (1901-1992), een communistisch lid van de Voorlopige Raadgevende Vergadering in Algiers, een amendement in om het vrouwenkiesrecht in te voeren. De Vergadering, bestaande uit aanhangers van de Republiek, nam het voorstel aan met 51 tegen 16 stemmen. Een maand later, op 21 april, legde een verordening van het Franse Comité voor de Nationale Bevrijding, mede voorgezeten door Charles de Gaulle (1890-1970), de basis voor de organisatie van de openbare macht na de bevrijding. Artikel 17 van de tekst bepaalt dat “vrouwen onder dezelfde voorwaarden als mannen kiesgerechtigd en verkiesbaar zijn”. Vrouwen gingen daarom voor het eerst stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen van april 1945.

Deze vooruitgang komt na anderhalve eeuw discussie over de plaats die vrouwen in de burgermaatschappij moeten krijgen en hun vermogen om een volwaardige rol als burger te spelen. Zij mag dus niet worden beschouwd als een geïsoleerde gebeurtenis; zij maakt deel uit van een evolutie waarvan de oorsprong teruggaat tot de Franse Revolutie (1789). De bevestiging van de politieke gelijkheid van mannen en vrouwen mag evenmin een meer gemengde realiteit verhullen. Het stemrecht voor vrouwen is namelijk niet zozeer een verworvenheid als wel een fase, zij het een belangrijke, in de lange geschiedenis van debatten en strijd om werkelijke gelijkheid tussen de beide seksen in de samenleving.

Terwijl sommige landen het heel vroeg toestonden, zoals in het geval van Australië (1901) of Engeland (1928), waar suffragettes hevig vochten, werd het in andere landen pas laat toegekend, zoals in het geval van Saoedi-Arabië (2015). Het onderwerp is dus nog steeds actueel en de Franse situatie kan worden vergeleken met die van andere Europese landen.

CONTEXT

EEN LANG BESPROKEN ONDERWERP

Hoewel tijdens de Revolutie belangrijke debatten werden gevoerd over burgerschap en algemeen kiesrecht, werd al snel aanvaard dat deze rechten alleen voor mannen zouden moeten gelden. De controverse over kiesrecht en burgerschap laaide in de volgende eeuw regelmatig op als gevolg van politieke instabiliteit en opeenvolgende regimewisselingen, maar de erkenning van deze beginselen voor vrouwen bleef een zeer geringe eis. Onder de Julimonarchie (1830-1848) ontstonden de eerste protesten. Het idee van gelijkheid tussen mannen en vrouwen was terug te vinden in de verschillende stromingen van het utopisch socialisme, vooral bij de Saint-Simonianen en de Fourieristen. Flora Tristan (Franse feministe en socialiste, 1803-1844), voor wie de verdediging van vrouwenrechten hand in hand ging met die van de arbeiderszaak, belichaamde het best de vrouwelijke strijdbaarheid van die periode.

De revolutie van 1848 en de invoering van het algemeen kiesrecht heropenden de kwestie van het recht van vrouwen op burgerschap. Groepen vrouwenactivisten eisten gelijke politieke rechten als mannen, maar hun argumenten vonden weinig steun bij de republikeinen. Zelfs George Sand (1804-1876), destijds beschouwd als de belichaming van de vrije en onafhankelijke vrouw, distantieerde zich van deze eisen en vond dat voorrang moest worden gegeven aan burgerrechten (recht op werk, echtscheiding, onderwijs, enz.) en niet aan politieke rechten. Van de socialistische afgevaardigden stelde alleen Victor Considerant (1808-1893) de invoering van het vrouwenstemrecht voor.