Xirê Orixá — Die Lieder des Candomblés E-Book

Tilo Plöger

• Herausgeber: tredition
• Kategorie: Religion und Spiritualität
• Sprache: Deutsch

Seitenzahl: 373

Veröffentlichungsjahr: 2020

Beschreibung

Die in Brasilien sehr verbreitete Tradition des Candomblés ist in Europa weitgehend unbekannt. Sie ist magisch, mystisch, lebensbejahend. Sie zeichnet sich aus durch ihre intensive, lebensfrohe und rhythmische Musik, die während der Kulte in Form so genannter Xirês in Begleitung von Trommeln gespielt und in der ursprünglichen afrikanischen Sprache Yorubá gesungen wird. Das Buch ist eine Sammlung einer Auswahl dieser Lieder mit Übersetzungen sowie einigen Erläuterungen. Es eignet sich für die Vertiefung in den Candomblé, wie auch für den Aufbau eines Xirês im Rahmen einer typischen Seance dieser Tradition. Das Buch steht im Zusammenhang mit weiteren Werken über die Mythen, die Organisation, die Rituale des Candomblés und des Ifismus, und umfasst auch Teile der kubanischen Santeria.

Leseprobe

Tilo Plöger

XIRÊ ORIXÁ

DIE LIEDER DES CANDOMBLÉS

Copyright: © 2020: Tilo Plöger

Illustration: Maika Matthis

Umschlag & Satz: Erik Kinting

Verlag und Druck:

tredition GmbH

Halenreie 40-44

2359 Hamburg

978-3-347-02528-8 (Paperback)

978-3-347-02529-5 (Hardcover)

978-3-347-02530-1 (e-Book)

Das Werk, einschließlich seiner Teile, ist urheberrechtlich geschützt. Jede Verwertung ist ohne Zustimmung des Verlages und des Autors unzulässig. Dies gilt insbesondere für die elektronische oder sonstige Vervielfältigung, Übersetzung, Verbreitung und öffentliche Zugänglichmachung.

Bibliografische Information der Deutschen Nationalbibliothek: Die Deutsche Nationalbibliothek verzeichnet diese Publikation in der Deutschen Nationalbibliografie; detaillierte bibliografische Daten sind im Internet über http://dnb.d-nb.de abrufbar.

Inhalt

EINLEITUNG

WIE KANN ICH MITSINGEN

WO KANN ICH VERTIEFEN

DER XIRÊ ORIXÁ

Formale Ergänzungen zu dem Buch der Lieder

Die Atabaques

EXÚ

1. A pàdé olóònòn e mo juba Òjísè

2. Elégbára réwà, a sé awo

3. A jí ki ire ni Èsú, Èsú ka bí ka bí

4. Elégbára Èsú ó sá kéré-kéré

5. E Elégbára-Elégbára Èsú Aláyé

6. Ó wá lésè l’abowolé s’orí àgbékó ìlèkùn

7. Èsú wa jú wo mòn-mòn ki wo Odára

8. Odára ló sòro, Odára ló sòro lóònòn

9. Òjísé pa lê fun awo, Odára pa lê soba

10. Elégbára léwá légbára Èsú a jú wo mòn-mòn ki a awo

11. Kò mo ‘nrí ìjà rè ó ìjà rè ó Èsú Olóònòn

12. Ó jí gbálè á kàrà ó, Èsú soròkè

13. A jí kí Barabo e mo júbà, àwa kò sé

14. Bará ó bebe Tirirí l’ònòn

15. Góké-góké Odára, Odára bàbá ebo

16. Inón-inón mo júbà e e mo júbà

17. E má won léébá nón , Kò rí ìjà

18. Olóònòn àwa Bará Kétu

19. Èsù so soròkè, Elégbára kí a awo

20. Kétu ké Kétu e Èsú Alákétu

21. Yemonja kó nta ródò, Èsú a inón kò

22. Àgòlóònòn àwa pé ‘nbo, àgòlóònòn e

23. Àgò ‘nbo-‘nbo Laróyé

24. Sónsó òbe, sónsó òbe

25. Alákétu rè Kétu Bará

26. Bára je n’tan á nlo,

27. Exú Lonan, Exú Lonan

28. Orixá pa ta

29. Gba rá Lò jí ki

30. Ògó Rum Gò

31. Èsù gba t'ire

32. Èsù gongo

33. Bójú kangarodo

34. Èsù mbi ò goro goro goro Baba mbi

35. Èsù gba tire o ma a lo

36. Èsù á jó momo k'a yan o

37. Ìbarabo o agò mojuba iba a se

EUÁ

38. Iyewa Iyewa Ma Ajo

39. Iyewa Masa

40. Iyewa Ni Fa Toto Lo Bewa ê

41. Ara Ni Fa Toto Lo Be o Iyaba

42. Oro ni

43. Se Ke Se Dan

IANSA-OYÁ

44. Oya koorô nílé ó geere-geere

45. Oyá odò hó yà-yàyà, odò hó yà-yà

46. Tá ní a padà lóodò Oya ó, odò hó yà-yà

47. Oya tètè Oya gbálè, Oya té-‘n-té ayaba

48. Só-só-só ekuru, Oya gbálè ekuru

49. A padà kó bé un òjòó, Oya ní gbálè

50. Bíírí ibí bo won lojú ògbèri kò mòn mònriwó

51. Ó gà i gà lóko bíírí ibí a sawo orò

52. Bo àrá kí mò ríe ó ní bíri-bìrì, ojú lóòde ó

53. Oya- Oya kooro nílé àti mo tú-‘m-bá lé

54. Ó kì mónlẹ̀

55. Pè ényin ààbò, pé ènyin ààbò fará òjòó

56. Fí níigbó Oya, fí níìgbó Oya ó geere

57. Oya onílè ó ní geere pò ó pàró tí

58. Sé ‘ngbèlé sé ‘ngbèlé elé ni sa seré

59. Oya koorô ó koorô ó

60. Ó ní laba-lábá, ó lábá ó, ó laba-lábá, ó lábá ó

61. Olúafééfé sôrí omon

62. Òjè ní bo kíì Oya ó

63. Oya balè e láárí ó, Oya balè

64. Ó i kíì balè e láárí ó, ó i kíì balè

65. A dé gbálè láárí ó a dé gbálè

66. Ófé lélé a dé ó, o fé lélé

67. E Oya gbèlé-gbèlé, Oya gbèlé gbè mi ó

68. Oyá dé láárí ó-ó ní jé k’àrá ló

69. Té-’n-té Oyá kini jé

70. Oyiá Balé láàrin yò

71. Oya dé ariwo

72. Oya de oyda ki pápá

73. Ò g'oro ilé o girigiri

IBEJI

74. Epo n be; èwà n be o

75. Ó wo ilé Alákìísà

76. Edun sere lori igi

77. Èjiré Òkín

78. Taye lolu onikese òmó akin

79. Ibeji keji

80. B'eji b'eji 're

81. Ejire ara Isokun

82. Orin Ibeji

83. Edun lo ni njo

84. Owo mi mejeeji mo fi gbe

85. Ẹ̀jìrẹ́ ará ìṣokún

86. Ó salákìísà donígba aşo

LOGUNEDÉ

87. Lóòtun l’ààbò, igbó Òrìsà a kofà awo

88. Oníigbó olódò wà nilé

89. Olóode pa eron olóodò epeja

90. Akofà àgò Òrìsà igbó Ode àáròlé ó

91. Kéere-kéere ode ó

92. Bàbá ode ewé èjè

93. Ó igbó ó Lògún ó a ode ki igbó ní ó bì igi

94. Ofà ode ba yíìrá ó níìgbó l’óodò kòkè

95. Alákétu re sààlò ti ó dára, ti

96. Báàyií láse onílá ó ki a bo òní

97. Àgò lé àwa dàgòlé lé, àgò lé àwa dàgòlé lé

98. Ode ó àyè, ode ó àyè

99. Àwa wò ode nílé wa, ode ki fígbó

100. Ó báàyìí omi ró, ode báàyìí láse miró

101. Ofà ní ó gbé wa kóséni Lògún, ó

102. Olówó a kofà rè a kofà rè wo, é a kofà

103. A Lògún e máà kòofà, ode lònòn

104. Aé-aé Odé Lògun Ode-ode Lògún ní báàyìí

105. É-é-é-é-é, é Lògún dé lé k’ òkè

106. É Lògún eron-eron, pa Lògún pa, Lògún pa

107. Àiyé oba ní sà Lògún dé lé rè

108. Lògún ode kò ìyà kò ìyà, Lògún ode kò ìyà kò ìyà

109. Lògún wa olórí, Lògún a l’anu a ké ‘njó

110. Lògún Ode e mòofà ó si òpó Lògún ará

111. Alá lá láayé è é ode máà ‘nsé

112. Ó gbàyíí l’àse, Ode gbàyíí l’àse

113. E alá lá àiyé àwa niéé-jèè Ode àgbóòròn

NANÃ

114. Eni koríko odò ki wàlè, omon nílè kò ràjò

115. Ódi Nàná ní ewà, léwà-léwà e

116. E Nàná olúwàiyé e pa e pa

117. E taláàyà àjò olúwodò ki wa àjò

118. A bímon máà kú máa káwó òde kò ríbo dé

119. Àwa ló bímon ayò Olóko, Nàná ayò

120. Nàná ìyá kò lódò, Nàná e òrisá

121. Òdì Nàná ayò óibi rìn sá-sá ó lóòde

122. Ó ibi rín odàra tó sé a àárè Nàná olúwodò

123. Ibi rìn odàra tô sé àwa àárè mò rè dìde

124. Ó ìyá wa òré ó ní ayalóòde, ó ìyà wa òré

125. Ni odun kééta ti bàbá ré ikú ó ni òun náà ba ló

126. E tí mòn sòn fún omoode, e tí mòn jé ó

127. Ó ìyá àbíkú ó, ó ìyá àbíkú ó, ó ìyá àbíkú ó

128. E àbíkú olóyíyè, àbíkú olóyíyè, olóyíyè

OBÁ

129. Obà ló ojà, là jé

130. E olúwo é m´`a si ò ni là jé

131. Obà eléèkó a jà sodi

132. Fí wéré Obà ló wéré

133. Èrú gbogbo won gbé l´awo, eru gbogbo

134. Obà, Obà bèrù jà

135. Obà, Obà, Obà ojowú orisá

136. Ó dírònú ajá

137. Obá Elékòó ajá òsì

138. Omí Obá were

OGUM

139. Àwa nsiré Ògún ó, èrù jojo

140. Ògún nítà ewé rè, Ògún nítà ewé rè

141. Alákòró elénun alákòró elénun ó

142. A I ‘Ògùn méje Ìré, aláàda méji, méji

143. Ìjà pè lé ìjà pè lé ìjà

144. E mònriwò l’aso e mònriwò

145. Àkòró gbà àgádá, àkòró gbà àgádá

146. Ògún a kò fíríì, Ògún a kò fíríì

147. Ògún àjò e mònriwò, alákòró àjò e mònriwò

148. Oní kòtò, oní kòtò n’ilé Ògún

149. Ògún ní kòtò gbálé mònriwò, àwúre

150. Oní kòtò oní kòtò nilé Ògún

151. A imòn nilé a imòn e dàgòlóònòn kó yá

152. Mòn gbé Ògún aráayé, àìgbè Ògún sòro

153. Dé àwa dé lóòde kòrò ’ngbè lé

154. Àpàjà I‘ònòn Ògún máa sá akìí bèrùjà

155. Ké kìkì alàkòró ké kìkì alàkòró Olùàiyé

156. Ògún Oníré ó àkòró oníré oòré gèè dé

157. Ògún sékórè ‘ndé, ó sékórè

158. E ònòn kóró ‘nsiré idà, e ònòn kóró ‘nsiré idà

159. Ògún pa ó lépa, alákòró pa ó jà re

160. Kàtà- kàtà ó gbìn méje

161. Ògún sékórè kà ni isu ki ó dé

162. E pa ní Ògún ki má ra àwa, e pa ní Ògún ki àwa awo

163. Àwa dé èyin, aworò rí Ògún je ajé

164. Érù jà olóònòn dé, èrù jà olóònòn dé

165. Pa nyìn òbe Ògún pa nyin òbe

166. Epo ni obè, epo mu ó, epo ni obè, epo um ó

167. Aláadà méjì ó sìn imonlè, fí èjè wè aláàkòró

168. E omo àwa omodé e ’ngbèlé ki a awo

169. Ògún Oníré, oníré Ògún, aláàkòró oníré

170. Ògún ní aláàgbède, mònrìwò ode, ode mònrìwò

171. E oníbodè òrun ó

172. Ògún kò i’aso, e mònrìwò ònòn

173. Àwa sí Iré Oggun o

174. Oggum ní ta ewe rè

175. Akóró umbo bò silé

176. Katakata òbí meje

177. E pé lè já pé lè já

178. E Aáké lódè koró oun bè lè

179. Ogoun onirè o a koro Onire re gbé de

180. Ogum se kó re nde se kó re

181. E pá ní òbe Ogum pá ní obé

182. O ni ko tó

183. Ogum ni kó to wà layè

184. A wá Akóró e lè a rùn

185. Ìjà kwe ìjà kwe ìjà

186. Wá Ogum Meje ilé

187. E mariwo aso

188. Ogum àgò fi rí rí

189. Koró ba ga dá

190. Ke kí kí àwa Akóró

OMOLU

191. A jí dàgòlóònòn kí wa sawo orò

192. Ó àjerìn l’ònòn lóòde bá ìwà ó vó‘m-bàtà

193. Onílè wà àwa lésè Òrisà, opé ire

194. Omulú pè olóre a àwúre e kú àbò

195. Omulú sóbóló ojú wa ó nòn wa le jé ni fojúrí

196. Omolú pè a júbà a èkó, oníyè

197. Àáròo rè gbélé gbèlé (gbèlé) mi báa yí lówó

198. Omolú tó ló kun eron ènìòn e ló e ló e kun

199. Oníyè tó rígbón mi jé a npenpe e ló

200. Ò ìjeníìyà bàbá a sìn e gbogbo wa lé

201. A jí‘nsùn aráayé ó ló ìjeníìyà e wa ká lo

202. Ó Táálá bé okùnrin wa ki lo kun, Táálá bé okùnrin

203. Ó gbélé iko sàlà rè sàlà rè lórí

204. Ó àfomó ó fá ojú rè mò fá, aráayé ‘njó jó

205. Wúlò ní wúlò, a nilè gbèlé ìbé kò

206. Olórí pa, olórí ìjeníìyà a pàdé

207. A bàbá òrun mò fé, a bàbá òrun e ‘njó jó

208. Ó kíní gbè fáárà faroti, ó kíní gbè fáárà àfaradà

209. Àgò jó ilé omo Omolú jó, àgò jó ilé

210. Elé fúló àiyé elé fúló a lè inón

211. Aráayé a je ‘nbo, olúgbàje a je ‘nbo

212. Kóró ‘nló awo, kóró ‘nló awo, sé ó gbèje

213. Jô a lé ijó, é jó a lé ijó, é jó a lé ijó

214. Kíní a awo ó ní kójó, jé ó ‘ngbélè

215. Àká ki fábò wíwà

216. Sá-sá wa òrò fún awo, sá-sá waòrò

OSHALÁ

217. Àjàlá mo orí, mo orí mo yo àla forí kòn

218. Bée orí kò kíì Àjàlá bàbá òkè kí a mò rè

219. Ajagùnnòn àgbà awo Ajagùnnòn

220. Epo kété ó, àlà telè ó

221. Bàbá òde òrun e

222. Ó pèré kété ó pèré kété bàbá, igbá ó ní

223. Òrìsà réwà mo r’abàbá èé, mo r’abàbá nílé wa ó

224. Àwa bàbá kí ilé wa awo

225. Aso funfun àwa bí (ó wá bí) àlà funfun

226. Òwú sílè ìgbín e tòróró, bàbá á fé àbá (àgbà)

227. Éyin komo dé’ngé oore èyin a komo

228. Ègbo bàbá ègbo ‘nje àwa ègbo bàbá, ègbo ‘nje àwa

229. Èyin rí àwa ìgbàgbò wa okòn, èyin rí àwa

230. Òfuurufú èémí rè lè bàbá, bàbá kèhìndé

231. Elé bàbá bèrè kíì ó, e mò awo

232. Òfuurufú, ófuurufú, ófuurufú

233. Òfuurufú, fuufú, fuufú, bàbá òde

234. Mèrò yìn mèrò yìn, bàbá èyin e mò awo

235. Àwa dé o mo ti bí ibí ó, àwa dé o mo ti bí bàbá

236. Àwa dé o mo ti bí ó, àwa dé o mo bò’jú rè lé

237. Òfuurufú e aláayé ó Àjàlá ki yíyè yè Eléèjìgbò

238. Eni fé waó orò olúwa odó

239. Ojó ní bó won oore o elé komo Òrìsà siré

240. Oní sé a àwúre a ‘nlá jé oní sé a àwúre a ‘nlá jé

241. Àkàkà ‘ngbà a e bàbá

242. Olóòrun a kíì ìbá àse ó, e bàbá oní

243. Ó fí là aláyé ó iré ilé àwa

244. Ó dúró, ó dúró oní àlà e mòn-mòn ojó Òsògìnyón

245. Èrò, bàbá mì sérò, èrò mi bàbá kòjáàde

246. Aráayé bàbá ‘njéé-‘njèè, bàbá mo rí ó

247. É mi ire mi ire bàbá Olóòrun, bàbá mo ri e

248. Ni òrun ó oní re mi dé, bàbá mo dúró

249. Bábá òkè eèpàà! Eèpàà! Olóodoó, bàbá òkè

250. Ojó mò tyìn odó aláyé ojó, ojó bí walé ojó

251. É-é mo rí ó é mo rí Ifá ó

252. A ire a ire bàbá a ire, a ire bàbá

253. Àwa aáyé é-é, bàbá ‘nlá eèpàà èé

254. E yíyè ní Ifá èrò e yíyè ní Ifá èrò, Òòsààlà

255. Àwúre ó bàbá ki a fé e jowó a àwúre ó

256. Àlà à ó àlà oró àlà eèpàà bàbá

257. Àwa fún kín-kín ó àlà, bàbá àwa àwúre

258. Àlà ki kójáà mi dé, àlà ki kójáà mi dé

259. Òrìsà gbè mi, bábá mi olóòde òrun

260. Òrìsà oore, Òrìsà oore á ‘nló

261. Àgòlóònòn pạ léwa ὴiṣẹ̀ , Àgò Àgòlóònòn

262. Ojò igbí Ọ̀rìṣà

263. Òrisá Bàbá

264. Awúre àwúre

265. Oní Sáà wúre

266. E rìn lè wá

267. Be wi rò ko Ájàlá

268. A jagun ná

269. Òrisà rè wà

270. Olorum a ki ba se o

271. O fìlà álá e o

272. Olu o olu o

273. Èrò Bàbá mi se ro

274. E mi re mi re

275. Yò Onirè mi dé

276. Aráiye Bàbá unje je

277. Bàbá o ké e ye ba

278. A Irè, A Irè Bàbá a Irè

279. Bàbá o dé òrún e

280. Ojo bo dí ojo álá e ojo

281. Là álá aráiye Bàbá wá lè kú e

282. Álá fùn kí kí àwa là

283. Òrisà òrè Òrisà òrè umbó

284. Ájàlá wò rí wò rí mò yo

285. Ópelé ké dé

286. Èkó ké dé o

287. Àwa Bàbá

288. Aso funfun àwa bí

289. Ebo Bàbá ebo unjé wá

290. E iráwó

291. Ori o

292. E e bo ri o

293. Òfurufúru rè mi rìn ila Bàbá

294. E lè Bàbá béérè

295. Òfurufurú, Òfurufurú, Òfurufurú

296. Olorum olówó e ké

297. Bàbá ba di ile a tútú

298. Oun siré ìgbín èkó roró

299. Yágò mò dé n’gè ore

300. Ikú pa'ra mó pa'ra dà

301. Ó d'ilé o d'ilé k'irúnmolè

302. Baba épà o ikú ewúré épà o

303. Òrìsànlá o t'òrun dé

304. Òrìsànlá tenubo tenubo tenubo fún wa o

305. Obatalá Ayaguna

OSHÓSSI

306. Olówó gìrì-gìrì lóòde, ó gìrì-gìrì lóòde

307. Oní aráayé ode a rere òkè àwa ní kó dé lókè

308. Omorode sè rè ewé irokò, sè rè ewà ló igbó

309. Olúwàiyé wà rere àgògbò, olúwàiyé àgògbò

310. Oló tóbi ewé, oló tóbi ewé bàbá

311. Ode ki a mò dódé

312. Ó won wolé kódé omorode

313. Àgógbó mi iroko sé mi rò, òrò imonlè

314. Ofà rè ye-ye fígbó dódé fígbó

315. Ewà tirè òkè, ewà tirè ní lé igbó rè ó

316. Ará wa won ní je ki ofà rè won, ofà rè ye je ni won

317. Ó dánón-dánón ti sè eron ode

318. Oní aráayé igbó si imonlè ki wa jó

319. Òsì igbódé e òsì igbódé àárò lé òsì igbódé

320. K’ òkè ké-ké K’ òkè ode, òkè ó K’ òkè ode

321. E ló kèrè ode èérò lé ló kèrè

322. Bí ode, ode káre rere, káre rere, káre rere ode

323. Omorode ode ní ó àjà fún lé-lé

324. Omorode kósílè àárò lé àgò mi fà

325. Omorode ló ìjeníìyà olúwàiyé

326. Omorode láé-láé morode ki wa jó

327. Omorode l’oní, omorode lúwaàiyé

328. Ó ní iwo níiwo, bèrù-bèrù-bérù

329. Ó idáró ó idáró Ìrúnmonlè, ó idáró lé

330. Ofààmi ló sé ààbò wa, ààbò wa aláààbò

331. Alákétu e sé a lóòtun odára, sé a lóòtun

332. Mo bo isè-isè ìrokò e ààbò wa, e áàbò wa

333. Ofà-ofà bèrù jà

334. Àwa tàfà-tàfà rode, àwa tàfà-tàfà awo

335. Alárèbárè

336. Omo olóde lónìí

337. Ofá yéyé f’igbô

338. Araiê Ode arê rê okê

339. Araiê Ode arê rê okê

340. Omorodé l’ ìjeníiyà ô

341. Omorodé kossi ilê arole ago mi Ifá

342. Omorodé lai lai

343. Omorodé L’Oní

344. Oní ewò oní ewò

345. Ò Ìdarò

346. Awá tafá tafá Ode

347. Ode Ba nì là

348. Lae lae oní T’ofà Ode

349. Ofà Odeobá tafà

OSHUM

350. Yèyé, yèyé yíyé ó-ó

351. Ó ní ìyá beere, ó ní ìyá beere ó

352. E fìbò e fìbò dò wa Òsún

353. Òsún dé ìyá mi dé kí e joba-joba

354. Ayaba gèdègè sé rè egé o sé rè egé

355. Ìyá omi ní ibú (odòomi rò), Òrisà ó lé-lé

356. A yìn mò yìn mò kèè-kèkè Òsún

357. Ìyá monra, ìyá mò ya

358. K’omo l’odò wonsìne k’omo l’odò

359. Òní koto ilé o òní koto olé, ó yéyé

360. Ìyámi taláadé, Ìyámi taláadé

361. Òsún e lóolá imonlè lóomi, Òsún e lóolá

362. Yèyé yé olóomi ó, yèyé yé olóomi ó

363. Ìyá dò sìn máa gbè ìyá wa orò

364. Ìyá omi imonlè ní ewé awo, ìyá omi imonlè

365. A rí dé ó omi ro a ará wa omi rò

366. Omi níwè náà ki gbúré omi ní wè,

367. Igbá ìyàwó igbá si Òsún ó réwà,

368. Gbà yìí l’àse, bgà yìí l’àse ó,

369. Òsún ládé, Òsún ládé ó, ìrora yèyé omi

370. Rora yèyé omi a as wè rè o, rora yèyé omi

371. A yèyé so ojú bo èyin so, so ojú bo e

372. Ayaba òrun omon fé ìyá fée èmi ó

373. Olóomi máà, olóomi máà iyò

374. Aláadé Òsún, Òsún mi yèyé ó

375. Ó yèyé omi ní ibú, aláadé ìrúnmonlè

376. E ìrúnmonlè ayaba e kú àbò, omi ayè sé

377. Yèyé e yèyé s’oròodò, yèyé ó yèyé ó yèyé s’oròodò

378. A èkó a e egé, e ìyálóòde iyá awo rò

379. Ìyálóòde ìyá, ìyálóòde ìyá ó

380. Ìyálóòde-ìyálóòde ìyá ó

381. Léwà, léwà, léwà, Òsún a dé àwa omi sé orò

382. Omo ní mi kà e odò máà bù wè kà e odò

383. Òsún máà inón, Òsún máà inón, káàbò lódò

384. Ìjèsà mo rí bo òun, ó

385. Ye, ye, ye, ye,ye o

386. Oro mi má

387. É fibô, É fibô do wa iyá Oxum

388. Iyami talaade, Iyami talaade, Iyami talaade

389. A ri ide gbé o

390. Yèyé yé olóomi ó, yèyé yé, Olóomi ó

391. Ayaba balè Òsun Ayaba balè Òsun

392. A é fé, a é fé

393. Oxum ye yeye ye wa

OSHUMARÉ

394. Òsùmàrè ó dé wa lé Òsùmàrè

395. Òsùmàrè ó ta kéré, ta kéré, ó ta kéré

396. Òsùmàrè taní sòòrò òjòó, ó sòòrò òjòó

397. Òsùmàrè mo opé òjòó ‘nrò, e mo opé òjòó ‘nrò

398. Lé’lé mo rí ó ràbàtà, lé’le mo rí Òsùmàrè ó

399. Aláàkòró lé èmi ô aláàkòró lé ìwo

400. Ó kòdá dé mo sé kòjáàde

401. Ràbàtà òde òrun ki ló dadé ilè ó

402. A sìn e bebe kún é ejí rè, a sìn e bebe kún é ejí rè

403. Ó ba rá si òkun, ba rá si òkun

404. Bàrà-bàrà si òkun súwe-súwé

405. Wulè-wulè kè wá òjòó ri ó

406. Kéke rá lé mi rá lé wa

407. A lé a lé àpáàrá-àpáàrá

408. Tímón, tímón-tímón Òsùmàrè a imòn

409. Àmòntón yìí, àmóntón òjòó é-é-é

410. Àróbò ba àbòá òjòó wà dé ìkòkún

411. Àróbò bá ejí lè si òun jé lè ìkòkún

412. E òjòó a máà dótì gbe, e ta kété

413. Àwa èkó féèròn rí omi bóólè (salè)

414. Omi òjòó fìrí bó, omi òjòó fìrí bó

415. Arò bó bò Yí

416. Ódí náà léwà

417. O bi òjò birí bò

418. Jô ma ndi o pe

419. E sìn a bebe ko e dìde

420. O dí ma dí ma

421. Ma sán rí ma sa ibó

422. Àwa e kó oribande

423. Àwa bí a ma gbo ji bè

424. Arò bó bò yí

425. A lè a lè a pà ra dà

426. Wù lè ké wá o jó rí o

427. Ké ké dá lè mi ìran lê wá

428. Òsunmaré lè lê ma rì

429. Lesse Orisà

430. Òsunmaré ló ké rè Òsunmaré

431. Òsunmaré se umbó

432. Wá là koró léhìn ni

433. Òsunmaré ní fe run dá dán

434. O ba hàn si o kun

435. Arò bó bò yí! Aké lè sí

436. E ara ká ló bó ro

437. A ma rà ka lódódun

438. Òòni se wá

439. E dan, dan, dan

OSSAIM

440. Agè meré àgé meré ó dafá lo sígbó

441. Kíti-kìti igbó alé ní won ó dafá lo sígbó

442. Òsónyìn alá wa, sàwúre pípé Òrisà ewé

443. Òsónyìn alwo òrò, agè meré ewé sígbó dafá

444. Ìgbàgbó sé mi agè ni Òrò ae-ae

445. Ìtòróró agè-agè tòróró, Òsónyìn

446. Ewé pèlé pé àní tó pé ewé, pèlé pe àní tó pé

447. A gbéèdè ewé a gbéèdè ‘nbo, e a gbéèdè

448. Àwa dàgò l’ojú e mò, a dàgò l’ojú ewé

449. Òjòó máà òfuurufú, òjòó máà òfuurufú

450. Pèrègún aláwé titun ó

451. Ààjà lé ó pèrègún látòní ó ewé pèrègún látòní ó

452. Ewé pèrègún látòní ó

453. Ô mòjéwé pé mo sòrò ò, ómò jéwé pé mo sòrò

454. Ewé e ní àsà ki ó jé, ewé jé si gbogbo Òrisà

455. Erù jéé-jèè erù jéé-jèè táwa ni mòsà

456. Ará àwa ìrokò isó, ará àwa ìrokò isó

457. Awede ó ti móòkè kún awede, ó ti móòkè kún

458. Ó igi-igi òta Àrònì ó

459. Ewé oògùn mòn, ewè àsà ewé oògùn mòn l’ònòn

460. Òpó lè àsà subú nigbó rú igi-igi àkàbà

461. Ewé àkàbà bo ènyin

462. Ewé kítí-kítí Oya gbálè ó

463. Ìyá omi ìmonlè ni ewé awo ìyá omi ìmonlè

464. Móòfo èfó já e móòfo jé

465. Àwa rú ‘nbo mo júbà awo, àwa rú ‘nbo mo júbà bàbá

466. Agè màá inón ó pa àdá

467. O,o,o,o,o,o, Òsónyìn ìrúnmolè

468. Àwúre kùtù Òsóyin, àwúre kùtù ní ewé ó

469. Ewé, ewé, ewé agè, isó tó adáfá

470. Agè fígbó e ti móòkè kún

471. Òdùndùn òdùndùn o tutù rinrin

472. Tètè kó mó tèé o

473. Ètipón olá ipa búrurú

474. Ewé, ewé

SHANGO

475. Agonjú Òrìsà awo Ògbóni

476. Iba Òrìsà (Oba), iba Onílè

477. Àwa dúpé ó oba dodé

478. A dúpé ni mòn oba e kú alé (e káalé)

479. Dàda ó adúpé ni mòn oba

480. Fé lò fé lè Yemonja wá òkun, Yemonja wèkun

481. Sàn´gbá-san´gbá didé ó níìgbòho, ode ni mó

482. Òní Dàda, àgò oba ènyin, ó ní Dàda

483. Dàda mònsójú omon

484. Fura tinón oba fura tinón

485. Báayí kínkín báayí olá, báayí kínkín

486. Báayí a pé-pé, báayí ní olówó

487. Aé-aé ó gbè lé mònsó ojú omon

488. Ó be rí ó, ní Dàda sókun

489. Káwòóo, káwòó Sòngó Dàhòmi

490. Eléèmíi ó gígún, àrá funfun

491. Àjàká, òkè Òrìsà

492. Ó níká won ‘nbo l’ònòn àìkàsí rè

493. Yó ki té wúré-wúré ó dí odò

494. Yó ki té rè ó dí odò, oba ó òjòó árá yá

495. Á àwúre wúre a àwúre àwa

496. Àwúre ilé oba àwúre àwa, àwúre ilé

497. Oba sérée òwa fé yìí sin

498. Oba sérée wa fé yìín sìn, sérée wa fé yìín sìn

499. Oba ní sà rè lóòkè odó, ó bérí omon

500. Máà inón-inón, máà inón wa, inón-inón Oba kòso

501. Aláàkóso e mo júbà á ló si Oba ènyin

502. Àwa dákéké sòrò olúwaami so mòn-mòn ó sérée

503. A ire ó lé-lé, a ire ó lé-lé

504. A ore ó gédé pa, ore gédé (àwa)

505. A sìn e doba àrá

506. Oba díjì àwa osé rè aláòdodo Oba àwa sèsè

507. Aládó kíní ìba, kíní bà àrá won pè

508. Àwúre lé àwúre lé kólé, àwúre lé

509. fí làbà, làbà, ó fí làbà

510. Ó jìgòn àwa lé ‘npè ó jìgón ‘nlá

511. E kí Yemonja àgò, Tapa-Tapa

512. Sòngó e pa bi àrá aáyé, Sòngó e pa

513. Fírí inón fírí inón, fírí inón bàyì‘njó

514. Tójú l’Yemonja e aráayé

515. Gbáà yìí l’àse onílá lòkè baàyònnì

516. Bàrà ó kíì bàrà ó kíì bàrà, elébàrà ní ó

517. Àjàká máà bé ká wòóo, Àjàká máà bé ká wòóo

518. Oba sà rewà ele mi jéé-jèè kùtù-kùtù

519. Tó e tó rí olà, Sòngó tó rí olà

YEMANJÁ

520. Àwa ààbò a yó Yemonja

521. Ìyáàgbà ó dé iré sé a kíì e Yemonja

522. A sà wè lé, a sà wè lé ó odò fí ó a sà wè lé

523. Ìyá kòròba ó kòròba ní sábà

524. Kíní jé kíní jé olódò Yemonja ó

525. Ògùn ó Yemonja, Ògùn ó Yemonja e lódò e lódò

526. Ìyá odò si omo gbè ki ènyin àwa orò

527. Ìyá ki omo won bí omon eja elé ngbè

528. Òrìsà ìyá-ìyá e sogbè ìyá dé gbé

529. Àwa yó ìbà ngbà, ìbà ngbà

530. K’a máà ro ni ngba Òrìsà rè lodò, e

531. A kí rí dò ó ki olùwa odò e ìyá kékeré

532. Yemonja sàbàwí, sàbàwí rere

533. Ìyálóòde àwa yó lódò ìbá ngbá, Ìyálóòde

534. Yemonja odò, omon jé rè

535. A odò nílé Yemonja a dò nílé àwa ààyò

536. E ntó òun gbà ará ní tó náà dò jé odò k’awa

537. Omo omi èyin dà

538. Èru gègè omo rè o

539. Yemoja dóde

540. Íyá k'o gba kóle onisòwo Yemoja

541. Mise mikun

542. Yemoja orí dùn ori re Àwòyó

543. O ká re 'lé la bómi la siré

WEITERE ORISHÁS

ODUDUA

544. Baba Aremu Oduduwa

545. Odudúwà àiyé o

ORUNMILÁ

546. Yoko bio

547. Ashe orisha enumio

548. Olowo She she olowo

549. Ifa Yoko bi oko bi

550. Ofe yekete oluo selawo

551. Ifa aunko Orunla laka laka la bose awo

552. Elekete meye orunmila Orunmila

553. Orunmila talade baba moforibale

554. Ire Ire owo Ire orunmila layire

555. Eya tutu lomi lawo eya tutu lomi lawo

IROKO

556. Iroko tera

557. Iroko tera

558. Iroko

559. Iya apa ña ka hun

560. Iroko ki sile

561. Zue lo

562. Iroko

563. Igi man

564. Iroko da ga ma

565. Iroko na do jé

566. A si anado

567. Iroko tera

568. Iroko daiba

569. Iroko daiba

570. Iroko daiba

571. Iroko azava hunde

572. Hunjebé

573. E ae ae apa ra pá

574. Run ala un de odé ré

575. Roko dè

576. Savalú k'ere

577. Oh Iroko

578. Igmã

579. Ikoco izo

580. Bambala kose iroko

581. Ero loko kisile

582. loko maimba a runjeve aeae

583. Laiye làiye làiye o

584. Adjubá iroko oro igi-orun

585. Enia ko ko uro uro ajaleô

OLOKUN

586. Sawade lade Olokun

587. E o o

588. Olokun bagbao

589. Olokun bagba oo bogbo Orisa

DIE GROSSEN RITUALE DES CANDOMBLÉ

ÁGUAS DE OXALÁ

A. O mito de Oxalá – Der Mythos von Oxalá

590. Baba epa o

591. E Indako mo da gemare

592. Asó dudu go ya pi

593. O fururu orere o

B. O sacrifício – Das Opfer

594. Èsù mo pè

595. Ògún s’orò forò

596. Mo rúbó

597. Eran òrisà

598. O di gangan

599. Àgo bó ni je

600. Ògún sórò s’orò

601. Èjè s’orò’ro ògún pa o

602. Orí a bòdí

603. Madédé

604. O kenken a

605. E’lé nja adie o

606. Olà kó kó bò a

607. Èrò irókò iso èrò

C. Primeiro domingo de Oxalá – Erster Sonntag von Oxalá

608. Bara j'a bó tán

609. Odudúwà àiyé o

D. Segundo domingo: Procissao do Alá – Zweiter Sonntag:

Prozession des Alá

610. Bàbá Epà o

611. Dide dide

612. Àgo àlà ó sú

613. O d’wúre

614. Àgo àgo l’óna(n)

615. Taná(n) sí’lé o

616. Àjàlé mo ri yo

617. E wá mbò

618. Aso ire

E. Ritual de Oxaguian – Ritual von Oxaguian

619. Bante te pépéiye

620. Ajàgúnà(n) gbà wa o

621. Òrisà bàbá

F. Terceiro domingo: Pilão de Oxaguian – Dritter Sonntag: Stößel von Oxaguian

G. Fechamento: Rituais do Atori – Abschluss: Ritual des Atori

622. Awa s’orò

623. Sen sen

624. Àlà àlà orò àlà

625. Òpó Àfònjá wa l’éwa

626. Opé ire

627. Fèrè ré nlo

628. Òrisà nlo e wá kébá

OLUBAJÉ

629. Aráayé a je nbo , Olúbàje a je nbo

630. È é é ajeniníiyá, ajeniníiyá Àgò ajeniníiyá

631. Opeèré má dó péré

632. Omolú Kíí bèrú jà

633. Ágò n’ilé, n’ilé

634. Ó gbélé ìko, sàlàrè

635. Olórí ìjeníiyà a pàdé

636. Jó alé ijó , é

637. Àká ki fàbò wíwà

638. Ò kíní gbé fáárà farotì

639. Ò ní a ló ìjeníìyà Ajàgun tó ló

640. Wúlò ní wulò

641. Omolú tó ló kum eron ènìòn E ló e ló e kum

642. Ópé ire

643. Omolú pè olóre a àwúre e

644. Jé a npenpe e ló gbé wàiyé

645. Kóró nló awo, kóró nló awo sé ó gbèje

646. Òsùmàrè wàlé lé

647. Aláàkòró lé èmi ô

648. Òsùmàré ó ta kéré

649. Òdí Nàná ni ewà

650. Nàná ayò

651. Ò iyá wa òré

652. Yemonja àwa

653. Oya balè e láárí ó

654. Ó ní lábá-lábá

655. Èyin rí àwa

656. Àjàlá mo rí mo rí mo yo

657. Ojó mò tyìn odó aláyé ojó Ojó bí walé ojó

PILÃO DE OXALÁ

658. Agbogbo oro oro, ója le o

659. Éró ti tó aye

660. Lésé ko ma fo, lésé Orixá

661. Ómó oge re le Odé nio

662. Iko be re wa, onile owo

663. Ewa xe ri mã, xe rinjená

664. Omorodé fé isin

665. A iya ódé fé isin

666. A oyo fi ji nãye

667. Awa dé lo do ni o

668. Onie, awa dele a oye e

FOGUEIRA DE XANGÔ

669. Oba kawòó o

670. Ó níìka, ó Níìka

671. Oba ìrú l´òkò

672. Béè ni je a! pá bo

673. E ni pá léèrín àdá bá lài

674. Ìmó wá mònà mòwé

675. Àwa dúpé ó oba dodé

676. A dupé ni mòn oba e kú alé

677. Fé lè fé lè

678. Ó Sàngbá sàngbá

679. Òní Dàda , àgò lá rí

680. Dàda má sokun mò

681. Báyànni gìdigìdi , Báyànni olà

682. Fura ti ´ná, Fura ti ´ná e , Fura ti ´ná

683. Ìbà òrìsà

684. Òràn in a lóòde o

685. Oba sérée la fèhinti

686. Eye kékéré

687. Aira òjo

688. A níwà wúre

689. Olówó

690. Omo àsìkó Bèrè

691. Àgó l´óna e

692. Oba ní sà rè lóòkè odó

693. Máà inón inón

694. Aláàkòso e mo júbà

695. A sìn e doba àra

696. Aira ó lê lê, a ire ó lê lê

697. Aira ó, ore gédé pa,

698. Gbáà yìí l’àse onílá lòkè, baàyònnì

699. Sàngó e pa bi àrá aáyé aáyé

700. Fírí ínón fírí ínón

701. Barú de sobo ada

702. Àjàká máa bè ká wòóo

703. Àjàká òké Òrìsá

704. Ò be ri ó, ní Dàda sókun

705. Aé aé ó gbè lê mònsó ojú omon Aê aê

706. Agonjú Órìsá awo Ògbóni

707. Káwòóo, Káwòóo Sàngò Dàhòmì

708. Oba sérée òwa fé yìí sìn

709. Kíní ba, kíní ba, àrá won pè

710. Àwúre lê, Àwúre lé kólé

711. Ó fì làbà, làbà…. Ò fì làbà

712. Ó jìgòn àwa lé npé ó jìgòn nlá

713. E kí Yemonjá ago, Tapa Tapa

714. Oba sà rewà ele mi jéé jéé

715. Sòngó tó rí olá

716. Ké kìkì alákòró

717. Kàtà-Kàtà ó gbín méje

718. Ògún ni aláàgbède

719. E kà máà ro ni ngbà ÒRÌSÁ rè

720. E ìyá kékeré a kí ri dò ó kí

721. Yemonjá sàgbàwí, sàgbàwí rere

722. Oyá kooro nilé ó geere-geere

723. Oyá Kíì mò rè ló

724. Dá ni a padá lóodò

725. A ri ide gbé o

726. Òsun e lóolá imolè lóomi

727. Yèyé yé olóomi ó, yèyé yé, Olóomi ó

728. Ayaba balè Òsun

729. Ìyá dò sìn máa gbè ìyá wa oro

730. Igbá ìyawó igbá si Òsun ó réwà

731. Obá e’léékò àjà òsì

732. Ìtí wéré

733. Oní sé a àwúre a nlá jé

734. Ajagùnnòn (n)gbá wa o! Ajagùnnòn

735. Òrisà oore

IPADÊ

736. E ìna mojubá

737. E ìna koróká

738. E ìna ko wá ba

739. Ojisé pale fun wá o

740. E ba’issá ba’issá

741. E ólópa ogun

742. E egigun roko

743. E walé babá o oni babá ija

744. E oni esa arole

745. Oni esa keran

746. Otí ní isá komo

747. Olowô egun eni xoloro

748. Apaki yéyé soronga

749. Iyá mi lá gbá wáo

750. E a ê oke ô

751. Agba ijenã

752. Iyámoro dodô

753. Agimuda muda ko irê

754. Ogan alejô

AXEXÊ

755. Axexé , Axexé o!;

756. Bibi bibi lo bi wá ;

757. Ò tó ‘ rù egbé ma sokún omo ò tó

758. Iku o! Iku o gbe lo o gbe

759. Ìyá mi, Axexé !; ba mi, Axexé !

EINLEITUNG

Dieses Buch zählt eine Auswahl von Liedern des brasilianischen Candomblés auf. Soweit möglich wurden auch Übersetzungen beigefügt. Da ich selbst kaum yorubisch spreche, stütze ich mich bei den Übersetzungen auf mir glaubwürdig erscheinende Vorlagen aus Brasilien und Kuba. Das Buch richtet sich an jene Interessierte aus den Traditionen der Umbanda, der kubanischen Santeria sowie des brasilianischen Candomblés, die bereits über ein Grundwissen dieser Traditionen verfügen. Es wird deswegen an dieser Stelle darauf verzichtet, die Traditionen und ihre Rituale sowie die Details aller Orishás vorzustellen. Dies wird vorausgesetzt. Vertiefende Literatur zu den o.g. Traditionen finden sich in anderen Werken des Autors.

Die Lieder dieses Buches können zu einem klassischen Xirê aufgebaut werden. Sie können aber auch für einzelne Rituale sowie für große Rituale eingesetzt werden. Die Sammlung ist recht umfassend und in dem Sinne vollständig, dass darauf aufbauend ein Kult des Candomblé in der Linie Keto aufgebaut werden kann.

Die Lieder sind nur eine Auswahl vieler vorhandener Gesänge und Gebete. Vorzug wurde denjenigen gegeben, die auf den „Terreiros“ (den Kultstätten) gespielt werden und zu denen es meistens auch hörbare Versionen im Internet gibt. Denn neben der Vermittlung von Wissen ist es das wesentliche Ziel dieses Buches, diese Lieder nachspielbar zu machen. Ohne dass die Texte ohne Verständnis gesungen werden, dass falsche Rhythmen und Rahmenbedingungen verwendet werden.

Einige Orishás werden selten gespielt oder es werden Lieder zweckentfremdet. Dies ergibt sich teilsweise aus den Texten selbst. Bei den in Brasilien selten verwendeten Orishás wurde die Auswahl entsprechend gekürzt und teilweise um Lieder aus Cuba und Afrika ergänzt.

Im letzten Teil des Buches werden die Lieder aufgeführt, die bei einigen sehr bekannten Ritualen des Candomblés gespielt werden. Die Erläuterungen zu der konkreten Umsetzung der Rituale folgen in einem gesonderten Werk des Autors zu der Organisation des Candomblés. In diesem Buch werden lediglich die Texte wiedergegeben. Zu diesen Texten existieren im Internet und im Handel nachvollziehbare Melodien.

Die Melodien des Candomblés sollten nicht mit den Melodien der Umbanda in Ritualen vermischt werden. Es sind völlig unterschiedliche Energien die einen jeweils gesonderten Rahmen erfordern. Wer die Pontos de Orishás in den klassischen Formen des Xirês umsetzt sollte dies in dem Wissen tun, dass man gegebenenfalls mit „Inkorporationen“ der Teilnehmer umgehen können muss (im Candomblé sind es bei den Orishás keine echten Inkorporationen sondern tranceartige Zustände eines inneren Auflühens von Energien). Dies geht in aller Regel nur in einem Terreiro (Tempel) des Candomblés.

WIE KANN ICH MITSINGEN WO KANN ICH VERTIEFEN

In Kürze werden alle Lieder beider Bücher über die Umbanda sowie Candomblé auf Youtube hochgeladen, damit sie mitgehört und übernommen werden können. Die Aufnahmen sind teilweise schlecht, doch ein mit Trommeln und Umbanda sowie Candomblé vertrauter Musiker oder Pai / Mae de Santo kann das problemlos umsetzen.

Auf der Webseite des Autors sind zudem vertiefende Ausführungen zu den Traditionen zu finden. Auch gibt es weiterführende Werke zu den Themen, die dort aufgeführt werden.

YOUTUBE – CASA DO ASHÉ

WEBSEITE – WWW.CANDOMBLÉ.COM

DER XIRÊ ORIXÁ

Der Xirê ist eine sequentielle Struktur von Liedern für alle Orixás, die im Tempel der Umbanda und vor allem den Terreiros des Candomblés verehrt werden werden, beginnend mit Exú und weiter bis zu Oxalá. Das Wort xirê bedeutet spielen, tanzen und bezeichnet die fröhliche Stimmung des Candomblé-Festes, bei dem die Orishás selbst in das Haus kommen, um mit ihren Kindern zu tanzen. Während des Xirês werden alle Orishás nacheinander mit eigenen Liedern und Choreographien begrüßt und gelobt. Es ist in diesen Momenten, von großer ritueller Dichte, dass die Gottheiten "niederer/dichter" werden und sich über tranceartige Zustände in ihren Kindern manifestieren können.

In den meisten Candomblés folgt der Xirê der folgenden Reihenfolge:

1. Zuerst spielt man für Exú, (denn er ist der Mittler zwischen den Menschen und dem Orixás, zwischen der Welt jenseits und der der Erde);

2. Dann zu Ogum (weil er die Herrschaft über die Wege und die Metalle besitzt und ohne ihn das Opfer an die Orishás sowie die Arbeit auf der Erde nicht möglich wäre);

3. Oshóssi (weil er der Bruder von Ogum ist und weil er auch mit dem Überleben/Ernähren durch Jagd und Fischfang verbunden ist);

4. Shangô; (Orishá der Gerechtigkeit)

5. Ossaim (Besitzer der Blätter, die heilen; daher seine Verbindung mit Obaluayê/Omolu und auch den anderen Orishás, denn nichts wird ohne Blätter im Candomblé gemacht);

6. Oshumarê (derjenige, der die Verbindung zwischen Himmel und Erde über den Regenbogen herstellt);

7. Obaluayê/Omolu (weil er der Orishá der Heilung von Krankheiten ist, oder derjenige, der sie bringt sowie der Orishá der Verbindung von Körper und Seele);

8. Nanã (die älteste der weiblichen Yabás-Orishá, sie gab den Lehm für den Körper des Menschen, sie ist die Hüterin der Moral und große Magierin);

9. Euá (die weiße Schlange, das unsichtbare Pendant zu Oshumaré)

10. Obá (dritte Frau von Shangô, Hüterin der Wahrheit und große Kriegerin);

11. Iansã-Oyá (Hüterin der Toten und der Tür zur Anderswelt, Frau von Ogum und Shangô, Herrin der Winde);

12. Oshum (Shango's Lieblingsfrau und die Orishá der Liebe und Fruchtbarkeit sowie der Magie);

13. Logunedé (Sohn von Oshum und Oshóssi, Jäger und Sammler, Herr der Schönheit);

14. Yemanjá (die Besitzerin der Köpfe und Ehefrau von Oshalá, Herrin aller Meere und mit Olokun der Ozeane);

15. Ibeji (der Zwillingsgott der Kinder, Orishá der Reinheit und Klarheit)

16. Oshalá (Gottvater, Herr der Schöpfung und aller Orishás, Orishá des Friedens und der Verbindung).

Einige Häuser folgen anderer Reihenfolge. In aller Regel beginnt der Xirê jedoch mit Exú bereits vor dem Beginn des Festes, normalerweise um 18.00 Uhr nachmittags, über das Ritual des Ipades. Es folgt fast immer Ogum und der Abschluss ist mein Oshalá vorbehalten. Einige Terreiros folgen eher der mythologischen Ankunft der Orishás auf der Erde. Andere Terreiros richten sich mehr nach dem mythologischen Alter der Orishás oder der inneren Zusammenhänge. Unabhängig von der Reihenfolge und der kosmologischen Konzeption ist sie in der Regel für jedes Haus festgelegt. Sie ist es, die in gewisser Weise die Ereignisse des Festes leitet.

Ein Xirê wird immer getanzt. Die Teilnehmer bilden einen Kreis, der sich mit den jeweiligen Schritten des Orishás kreisförmig im Uhrzeigersinn dreht. Die „volljährigen“ (Abgeschlossene Initiation nach 7 Jahren) tanzen manchmal in der Mitte des Kreises, jedenfalls ordnen sie sich an besonderen Positionen an. Die Orishás, so sie kommen, tanzen ebenfalls im Kreis und begrüßen die Himmelsrichtungen, die Cumieira (den Stamm/Baum der Mitte), die Atabaques. Sie werden von den Ekedes geführt.

Formale Ergänzungen zu dem Buch der Lieder

Abschließend ein paar formale Anmerkungen zu der Auswahl der Texte und deren Übersetzung:

• Grundsätzlich beruht die Auswahl auf in Brasilien und in einigen Fällen Kuba aktuell noch verwendeten Liedern. Großteils können sie auf Youtube oder anderen Plattformen in gespielter Form gefunden werden. Denn es ist der Sinn dieses Buches, dass die Lieder auch nachgespielt und in Kulte eingebaut werden können. Selbstverständlich erschließen sich über die Lieder auch die Bedeutung der Orishás. Doch letzteres ergibt sich vor allem aus ihrer Mythologie, die in anderen Büchern dargestellt werden

• Ritualgesänge gesondert aufgeführt – siehe Ritualistik für Detailbeschreibung

• Übersetzungen nicht immer sicher, teilweise verschiedene Deutungen

• Portugiesische Übersetzung aufgeführt da diese die Basis der Übersetzung ins Deutsche sind. Zudem viele Gruppen mit portugiesisch sprechenden Teilnehmern im deutschsprachigen Raum.

• Bei einigen Liedern ist – sofern im Original vorhanden – eine in kursiv gehaltene Version eingefügt, die mehr oder weniger die Aussprache des afrikanischen Originals wiedergibt. Das Original entspricht allerdings (auch mangels Zeichensatz) nur ansatzweise der tatsächlichen Schreibweise.

• Die Ansprache der Orishás erfolgt teilweise in der „Sie“-Form, teilweise in der „Du“-Form. Hier wurde die Wahl der ursprünglichen Übersetzung übernommen. In der Praxis der Kulte im Candomblé wird überwiegend „Gesiezt“ (Senhor/Senhora). In älteren Formen/Übersetzungen findet sich auch die „Er“ Form („Vós“).

• Schreibweise der Orishás unterschiedlich. Sie wurde teilweise angeglichen, wenn für das Verständnis sinnvoll bzw. erforderlich. Im Allgemeinen jedoch so belassen, wie im Originaltext verwendet, um die vielfältigen Nuancen der Ansprachen und Aussprachen in Abhängigkeit der Kulte, der Generationen, der Anlässe zu bewahren.

• Vielfach erscheinen die Orishás in ihren jeweiligen Qualitäten. Mythologisch werden die verschiedenen Namen der jeweiligen Orishás häufig zusammengefasst. Die Unterscheidung ist immer dann relevant, wenn es um konkrete Rituale wie beispielsweise Einweihungen geht. In Afrika sind diese Namen teilweise regional verankert. Sie wurden im Zuge der Kriege und später der Sklaverei zusammengeführt. Unterschiedliche Namen können dieselbe Qualität eines Orishás meinen, häufiger sind es jedoch unterschiedliche Aspekte eines Archetypes. Bei der Übersetzung der Lieder wurden die ursprünglichen Namen soweit bekannt erhalten, da die Lieder häufig im Kontext von konkreten Ritualen gesungen werden. Auch gibt es für die Eingeweihten in den Orishás so genannte „Pontos de Vida“, Lebenslieder, die konkreten Qualitäten der Orishás zugeordnet sind.

• Einige Orishás werden in Brasilien kaum noch besungen. Die Rituale sind verloren gegangen, oder sie wurden „unterhalb“ anderer Orishás zusammengeführt. So werden im brasilianischen Candom- blé, wie auch in der kubanischen Santeria, kaum noch Einweihungen in den Orishás Iroko und Ibeji durchgeführt. Erstere erscheinen dann mehr oder weniger verdeckt als Orishá Oyá. Andere Orishás, wie Orunmilá, werden auf Kuba sehr intensiv besungen, in Brasilien jedoch kaum (und umgekehrt). Dies liegt unter anderem daran, dass in Brasilien die Orishás deutlich stärker betont werden als die Odus von Orunmilá. Auf Kuba ist das anders gewichtet. Bei der Auswahl der Lieder wurde der Schwerpunkt auf den Candomblé gelegt, weswegen bei diesen Orishás wenige Lieder ausgewählt wurden.

• Einige Lieder wurden nicht übersetzt, da ich nicht ausreichend yorubisch spreche und nicht frei interpretieren wollte. Dennoch wurden diese Lieder hinzugefügt, um gerade bei selten besungenen Orishás eine Grundauswahl bekannterer Vorlagen bereit zu stellen.

• Die Lieder wiederholen sich zum Teil in ähnlicher oder gar derselben Form. Letzteres ist vor allem der Fall, wenn sie sich bei den Ritualen wiederfinden. Diese Doppelung wurde in Kauf genommen, da nicht jeder über die Rituale die Lieder sucht. Andererseits benötigt man die genaue Abfolge der Lieder bei den Ritualen, um diese nach zu empfinden und zu verstehen.

Die Atabaques

Der Ton ist die erste Beziehung zur Welt, sie entsteht bereits im Mutterleib. Musik eröffnet Kommunikationskanäle, sie berührt die tiefsten menschlichen Sinne. Zudem wirkt Musik als ordnendes Element, das den Menschen innerlich organisiert.

Die Geschichte der Trommeln

Trommeln wurden bereits bei archäologischen Ausgrabungen des Neolithikums entdeckt. Eine bei der Ausgrabung in Mähren gefundene Trommel wurde auf 6.000 Jahre vor Christus datiert. Trommeln wurden bei den Sumerern im Alter von 3.000 v. Chr. gefunden. In Mesopotamien wurden kleine Trommeln aus dem Jahr 3.000 v. Chr. gefunden. 4.000 v. Chr. wurden unter ägyptischen Artefakten Trommeln mit gestreckten Fellen entdeckt. Die ersten Trommeln bestanden wahrscheinlich aus einem Stück hohlen Baumstammes. Diese Stämme waren an den Rändern mit den Häuten einiger Reptilien bedeckt und wurden mit den Händen gespielt, es wurden widerstandsfähigere Felle verwendet und die ersten Trommelstöcke erschienen. Die Trommel mit zwei Fellen kam später, ebenso wie die Veränderungen der Größe. Der Atabaque selbst ist arabischen Ursprungs und wurde von Händlern nach Afrika eingeführt, die über nördliche Länder wie Ägypten in den Kontinent kamen.

Die Atabaques oder Ilus