De gollne Klingelklangel - Klaus-Peter Asmussen - E-Book

De gollne Klingelklangel E-Book

Klaus-Peter Asmussen

0,0

Beschreibung

Der zwölfte Band der Reihe "Märkens up Platt" mit dem Titel "De gollne Klingelklangel" enthält ausschließlich Geschichten aus Schleswig-Holstein, die ursprünglich vom aus Marne in Dithmarschen gebürtigen Germanisten Karl Müllenhoff (1818-1884) in hochdeutscher Sprache in seinem Buch "Sagen, Märchen und Lieder der Herzogthümer Schleswig, Holstein und Lauenburg" (1845) veröffentlicht worden sind. Die hier vorgenommenen Neuerzählungen im Plattdeutsch der an Flensburg grenzenden Geest basieren auf der von Otto Mensing besorgten Neuausgabe von 1921 (Neudruck 1975). Ursprünglich dürften alle diese Geschichten auf Platt erzählt worden sein, der diesem Land eigentümlichen Sprache. Deshalb erschien es nur logisch, diese Geschichten in plattdeutscher Sprache in die Reihe "Märkens up Platt" aufzunehmen. Auf eines der Märchen ("Das blaue Band") wurde bewusst verzichtet, da es als "leider lückenhaft" charakterisiert ist. Eine Version dieser Geschichte aufgrund einer norwegischen Vorlage wird in einem späteren Band dieser Reihe erscheinen. Und eine plattdeutsche Version findet sich unter dem Titel "De rod' Band" im 2. Band von Wilhelm Wissers "Plattdeutschen Volksmärchen". Auch die Fabel "Fuchs und Wolf" ist unberücksichtigt geblieben. Im Einzelnen enthält der Band folgende Märchen und Geschichten: De gollne Klingelklangel (Vom goldenen Klingelklangel); De witte Wulf (Der weiße Wolf); Soevensmuck (Siebenschön); Jumfer Maleen (Jungfer Maleen); Goldmariken un Goldfedder (Goldmariken und Goldfeder); De Mann ahn Hart (Vom Mann ohne Herz); De Frier (Der Freier. Diese in der Vorlage sehr spartanisch gehaltene Erzählung hat Müllenhoff dem 1. Band von Johann Friedrich Schützes Holsteinischem Idiotikon von 1800 entnommen); Dat doesigste Fruunsminsch (Die dümmste Frau); De starke Franz (Der starke Franz); Hans, de Fuuljack (Der faule Hans); De ole Kittelkittelkaar (Die alte Kittelkittelkarre); Peter un Lene (Peter und Lene); Herr Negenkopp (Herr Negenkopp); Rinroth (Rinroth. Dies dürfte eine Verballhornung des in skandinavischen Märchen verbreiteten "Ridder Rød"sein); De König vun Spanien un sin Fruu (Von dem König von Spanien und seiner Frau); De dree utlehrte Königssoehns (Die drei gelernten Königssöhne); Vadder Strohwisch (Vater Strohwisch); De rieke Buern (Die reichen Bauern); De Sündfloot (Die Sündflut); De Düvel is doot (Der Teufel ist tot).

Sie lesen das E-Book in den Legimi-Apps auf:

Android
iOS
von Legimi
zertifizierten E-Readern

Seitenzahl: 153

Das E-Book (TTS) können Sie hören im Abo „Legimi Premium” in Legimi-Apps auf:

Android
iOS
Bewertungen
0,0
0
0
0
0
0
Mehr Informationen
Mehr Informationen
Legimi prüft nicht, ob Rezensionen von Nutzern stammen, die den betreffenden Titel tatsächlich gekauft oder gelesen/gehört haben. Wir entfernen aber gefälschte Rezensionen.



Klaus-Peter Asmussen, geboren 1946 in Handewitt, wuchs mit plattdeutscher Muttersprache auf. Nach Abitur am Alten Gymnasium, Flensburg, und sechssemestrigem Studium an der damaligen Pädagogischen Hochschule Flensburg trat er in den Schuldienst ein und war zunächst sechs Jahre lang als Grund- und Hauptschullehrer in Dithmarschen tätig. Ab 1976 arbeitete er als Realschullehrer für Englisch und Dänisch in Tarp, Kreis Schleswig-Flensburg, bis er 2010 in den Ruhestand trat. 2007 veröffentlichte er bei BoD – Books on Demand „Planten un Blomen“, ein „Wörterbuch schleswig-holsteinischer Pflanzennamen“ (ISBN 9783-8334-8589-3). Seit 2005 befasst er sich mit dem Übertragen von Märchen unterschiedlichster Provenienz in die plattdeutsche Sprache und Kultur. Sein hier vorgelegtes zwölftes Märchenbuch enthält auf Plattdeutsch die Märchen aus der Sammlung „Sagen, Märchen und Lieder der Herzogthümer Schleswig, Holstein und Lauenburg“ von Karl Müllenhoff (1818–1884), die dort in hochdeutscher Sprache abgedruckt waren. Klaus-Peter Asmussen wohnt heute in seinem Geburtshaus in Langberg, Gemeinde Handewitt.

Wat in düt Book in steiht

De gollne Klingelklangel

De witte Wulf

Soevensmuck

Jumfer Maleen

Goldmariken un Goldfedder

De Mann ahn Hart

De Frier

Dat doesigste Fruunsminsch

De starke Franz

Hans, de Fuuljack

De ole Kittelkittelkaar

Peter un Lene

Herr Negenkopp

Rinroth

De König vun Spanien un sin Fruu

De dree utlehrte Königssoehns

Vadder Strohwisch

De rieke Buern

De Sündfloot

De Düvel is doot

De gollne Klingelklangel

Dar is mal en König we’n, de hett dree Deerns hatt. As he mal up Reisen gahn will, fraagt he se, wat he se mitbringen schall. Do seggt de öllste Dochter, en gollne Spinnrad, de tweete will en gollne Haspel hebben, man de jüngste Dochter will geern en gollne Klingelklangel hebben. As de König denn wedder na Huus will, do ward he heel bedröövt, denn dat gollne Spinnrad un de gollne Haspel, ja, de hett he, man he weet nich, wodennig he bi en gollne Klingelklangel kamen schall. As he dar nu so sitten deit un gresig blarrt, do kümmt dar en ole Man na em un fraagt em, warum he blarrn deit. Och, seggt de König, he weet nich, wonem he en gollne Klingelklangel herkriegen kann. Do seggt de Ole, de gollne Klingelklangels, de hängen up en grote, hoge Boom in’t Holt, un en grote Baar wahrt se. Man wenn he de Baar wat verspreken deit, denn gifft de em sachs een.

Do geiht de König denn to Holts un söcht na de grote Boom, un as he ’n funnen hett, do bemött he dar uck de grote Baar bi un fraagt em um en gollne Klingelklangel. Do seggt de Baar: „Wenn du mi dat geven wullt, wat mi up din Slott toeerst in’e Mööt kümmt, denn so scha’st du en gollne Klingelklangel hebben.“ Dat seggt de König em to, un do versprickt de Baar em, he will de neegste Morrn up’t Slott kamen un em de gollne Klingelklangel bringen. As de Baar denn de neegste Morrn ankümmt, do kümmt em toeerst de König sin jüngste Dochter in’e Mööt, se will ja de gollne Klingelklangel hebben. De Baar will ehr foorts mitnehmen, man de König ward bannig bedröövt un seggt, he schall man all togahn, sin Dochter kümmt glieks achterna. Nu will de König ja de Baar nich sin Dochter geven, he lett en anner Deern heel smuck maken un fein antrecken, dat is de Schäper sin Dochter, un de schickt he hen na de Baar.

As se bi de Baar ankamen deit, do seggt de, se schall rupklarrn up’e Boom. Un as se dar rupklarrt is, seggt he, se schall wedder dalkamen un em lusen. De ole Baar meent ja, dat is de König sin jüngste Dochter. As de Deern denn bi is un lusen em, do fraagt he, wat woll ehr Vadder un Mudder maken, wenn se to Huus sünd. De wahren de Schaap un klippen se, seggt de Deern. Do ward de grote Baar düchtig vergrellt un seggt, se is nich de rechte: „Sett di up min ruge Steert, hulter-di-pulter dör’t heele Land!“ Un do bringt he ehr wedder hen.

De König kriggt dat ja düchtig mit de Angst, man he seggt to de Baar, he schall man en Ogenblick töven, sin Dochter schall foorts kamen. Do lett he denn de Swienharr sin Dochter fein antrecken un smuck maken un gifft ehr de Baar mit. As se do bi de grote Boom in’t Holt ankamen, seggt de Baar, se schall dar rupklarrn. Un as de Deern baven is, seggt he, se schall wedder dalkamen un em lusen. Denn fraagt he wedder, wat woll ehr Vadder un Mudder maken, wenn se to Huus sünd. Un de Deern denkt nich lang na un seggt, se jagen de Swiens in’e Swienstieg un fuddern se. Do ward de Baar wedder vergrellt, noch vel duller as dat eerste Mal, un seggt, se is de rechte nich: „Sett di up min ruge Steert, hulter-di-pulter dör’t heele Land!“ Un do bringt he ehr wedder hen.

Do mutt denn doch de stackels Königsdochter sülven mit. As se denn bi de Boom anlangt sünd, seggt de Baar wedder, se schall rupstiegen up’e Boom, un denn, se schall wedder dalkamen un em lusen. As de Königsdochter nu bi is un lusen de Baar, fraagt de, wat woll ehr Vadder un Mudder maken, wenn se to Huus sünd. Se sitten to Disch un drinken rode Wien, seggt de Königsdochter. Ja, seggt de Baar, denn is se de rechte, un do mutt se bi de Baar blieven.

Se is al en ganze Tied bi em we’n, do fraagt de Baar ehr mal, um se uck mal will na Huus. Ja, seggt de Königsdochter, dat will se geern mal. Na, seggt de Baar, denn woe’n se man mal hen. Un wenn se denn to Disch sitten deit, seggt he, denn will he sik ünner de Disch leggen, un denn schall se em ehr Teller ünner de Disch holen. Un wenn se eten hett, denn mutt se mit em danzen, un dar mutt se em düchtig bi up’e Foot pedd’n. Dat seggt de Königsdochter em to.

As se nu an’e Disch sitt un ehr Teller dar ünner holen deit, do lachen de Lüüd un fragen, wat dat denn to schall un holen ehr Teller ünner de Disch. Un as se denn naher mit de Baar danzen deit, do lachen se noch vel duller. Man de Königsdochter danzt doch mit em un pedd’t em denn ganz dull up’e Foot. Un as se dat daan hett, do ward de Baar mitmal to en smucke, rieke Prinz, un de König sin Dochter ward sin Fruu.

De witte Wulf

Dar is mal en König we’n, de is up’e Jagd verbiestert in en grote Holt un hett sik gar nich mehr t’rechtfinnen kunnt. En paar Daag is he al rumlapen, hett Hunger un Dörst, un is al heel un deel verblarrt in sin Noot. Do kümmt dar so’n lütte swatte Keerl hen na em un seggt, he will em na Huus bringen, wenn he em dat geven will, wat em toeerst ut sin Huus in’e Mööt kümmt. Do seggt de König ahn vel Nadenken „Ja“. Man ünnerwegens seggt de König, he wull, sin beste Hund keem em in’e Mööt. Man dat wull he nich, seggt de lütte Keerl, he wull, dat weer sin jüngste Dochter.

As se nu bi dat Slott ankamen, do ward de Deern ehr Vadder dör’t Finster wies, denn se hett al lang na em utkeken, un nu löppt se gau rut un fallt em um’e Hals. Man as se em an’e Hals hängt, do seggt he heel benaut, em weer dat leever we’n, sin Hund weer em in’e Mööt kamen. Do ward de Deern ganz dull weenen un fraagt, um se em denn nich mehr wert is as sin Hund. Do blarrt de Vadder mit, denn dat is em ganz un gar nich mit, dat de dare lütte Keerl nu sin Dochter hebben schall, un mit natte Ogen vertellt he ehr allens, man se seggt, wenn se dar sin Leven mit hett retten kunnt, denn so will se geern hengahn. Bi acht Daag, so ward denn afmaakt, schall de lütte Keerl de Bruut afhalen.

As de dare Tied denn um is, kümmt dar en witte Wulf an, un de König sin Dochter sett sik bi em up’e Rügg. Un denn geiht dat afste’ ganz gresig gau dör Dick un Dünn, oever Tuuns un Knicks, oever Barg un Slunk, un do is se bald heel möö’ vun’t Rieden. Man as se mal fragen deit, um se nich bald dar sünd, do seggt de Wulf, se schall de Mund holen, anners smitt he ehr dal, dat is noch wied bet na de Glasbarg. Un wedder löppt de Wulf dör Dick un Dünn, oever Tuuns un Knicks, oever Barg un Slunk, se kann dat meist gar nich mehr utholen. Do fraagt se nochmal, um se nich bald dar sünd. Man de Wulf seggt, wenn se noch eenmal snacken deit, denn so smitt he ehr för wiss dal, dat is noch wied bet na de Glasbarg. Un denn geiht dat noch duller as vörher. Do kann se sik toletzt doch nich mehr betähmen un fraagt nochmal, um se noch nich bald dar sünd. Man knapp hett se dat seggt, do fallt se koppheister dal, un de witte Wulf löppt weg.

Nu is se denn ganz alleen up’e wiede Welt un weet nich, ’nem her un ’nem hen. Man upletzt geiht se wieder un denkt, mal mutt se doch na Lüüd kamen, de se fragen kann na de witte Wulf. Un nich lang’, do kümmt se uck würklich na en lütte Kaat, un do sitt dar en ole Fruunsminsch, de kaakt sik Höhnersupp. De Deern fraagt ehr foorts, um se nich hett de witte Wulf sehn. Nee, seggt de Oolsch, de witte Wulf hett se nich sehn, dar mutt se de Wind na fragen, de fegt ja in all Löcker un reist elkeen Dag oever Water un oever Land. Man se schall man eerst en beten dar blieven, seggt se, un wat Höhnersupp to Middag eten. Dat deit de Königsdochter denn uck. Un as se denn wedder gahn will, do seggt de Oolsch, se schall all de Knaken mitnehmen, de warrn ehr nochmal topass kamen. Denn wiest se ehr de Weg na de Wind.

As se nu na de Wind kümmt, do sitt de uck un kaakt sik Höhnersupp. He reist ja all Daag oever Water un Land, seggt de Deern to em, um he nich hett de witte Wulf sehn. Nee, seggt de Wind, de witte Wulf hett he nich sehn, he is vundaag noch gar nich afste’ we’n, se schall man na de Sünn gahn un de fragen, de steiht fröh up un weet un süht allens, denn se kickt in all Löcker und klarrt oever all Bargen un Böme. Man eerst schall se mal wat Höhnersupp mit em eten. De Deern lett sik dat wedder smecken, sammelt all de Knaken tohopen, so as de Wind ehr dat raden hett, un lett sik denn vun em up’e rechte Weg na de Sünn wiesen.

As se nu na de Sünn kümmt, hett de de witte Wulf uck nich sehn, un se seggt to de Deern, se schall man na de Maand gahn, denn de süht ja, wenn anners keeneen süht, un wenn de ehr keen Bescheed geven kann, denn kann dat sachs nümms. Man ehrer de Deern weggeiht, mutt se uck mit de Sünn wat Höhnersupp eten un de Knaken mitnehmen.

As se nu na de Maand kümmt, is de uck jüst bi un kaken Höhnersupp, man vun’e witte Wulf weet he nix. Do ward de Deern weenen un weet nich, wokeen se nu noch fragen schall. Se schall man eerstmal de Höhnersupp mit em eten, seggt de Maand, denn woe’n se wieder snacken. As se nu sitten un eten, do seggt de Maand, he hett all sin Levdag noch nix hört vun’e witte Wulf. Wat dat darmit up sik hett, begrippt he nich. Man de lütte swatte Keerl, de maakt vunnacht Hochtied in’e Glasbarg. Och ja, röppt de Königsdochter heel vergnöögt, de Glasbarg! De Glasbarg hett se heel un deel vergeten, de is dat, dar schall se hen, un de Maand schall ehr dar doch man foorts henwiesen. Nu man suutje, seggt de Maand, se hebben noch en Barg Tied. Se schall man eerst de Höhnersupp upeten, un all de Knaken schall se mitnehmen, de warrn ehr noch fein topass kamen. Do itt se gau de Höhnersupp up un raakt denn de Knaken up en Dutt un stickt se in’e Tasch, man in’e Iel lett se een liggen.

Denn bringt de Maand ehr henn na de Glasbarg. Man de is so glatt un glitschig, se kann dar nich rup kamen. Do kriggt se ehr Höhnerknaken her un buut sik dar en Lerring1 vun, man toletzt fehlt dar een Trem, se hett ja de eene Knaak nich mitkregen. Do snitt se sik en Lidd vun ehr lütte Finger af, un do kann se na baven rupkamen. Vun dar geiht en feine Trepp dal in’e Barg, de geiht se dal un kümmt hen na de lütte swatte Keerl.

Man de is nu en smucke Prinz, de is verwünscht, un en junge Fruunsminsch is em anhext, mit de fiert he jüst Hochtied mit grote Stahoi2 in’e Glasbarg. Dar is en prachtvulle Saal, ’nem allens glinstert vun Gold un Eddelsteens, un de Prinz sitt mit sin Fruu an’e fein deckte Disch un is bi un eten, as de Königsdochter rinkümmt. He kennt ehr nich, man se em woll. Do kümmt se bi un singt vun en witte Wulf, an de hett ehr Vadder ehr verspraken hatt un mit en sware Hart uck weggeven. De Wulf, gau as en Vagel, hett ehr denn wegbröcht oever Tuuns un Knicks, oever Barg un Slunk, un toletzt hett he ehr eensam un alleen in’e wiede Welt t’rügglaten. Do is se oeverall rumbiestert un hett na de witte Wulf fraagt, man keeneen hett ehr Bescheeed geven kunnt vun em.

As de Prinz ehr sodennig singen hört, ward he de Ohren upspielen un hört nipp to un kickt ehr an, un as se ferdig is, seggt he, se schall dat doch nochmal singen. Un as se dat daan hett, do ward he ehr kennen, un de Hexenbann is braken. Do jaagt he sin Fruu weg un heiraad’t de Königsdochter. Un denn reisen se beid hen na ehr Vadder, un de ward nu heel vergnöögt, dat sin Dochter hett so’n smucke Mann kregen. Un vun do an leven se recht froh un glücklich tohopen, un wenn se noch nich dootbleven sünd, denn so leven se sachs noch.

Soevensmuck

In en Dörp hebben in en lütte Kaat mal en paar arme Lüüd levt, de hebben een Dochter hatt. De Deern hett sik um se’s Huusstand kümmert, se hett wuschen, utfegt, kaakt un allens maakt, wat dar is to doon we’n. De Gaarn vör’t Huus is ümmer fein in’e Reeg we’n, un in’t Huus is allens so blank un rein we’n, dat is en Spaaß we’n un kieken dat an. Dar is uck in’e heele Gegend keen Deern fixer we’n bi’t Neih’n un Sticken, un dar hett se dat Broot mit verdeent för ehr arme Vadder un Mudder. Nu is de dare Deern smucker we’n as soeven anner Deerns tohopen, un do hebben de Lüüd ehr Soevensmuck nöömt. Man se is so ehrbar we’n, wenn se sünndags to Kark gahn is – un dat hett se flietig daan –, denn hett se ümmer en Sleier vör’t Gesicht hatt, se hett nich wullt, dat de Lüüd ehr angapen.

Do kriggt de König sin Soehn ehr mal to sehn, un se is so rank as en Eschenboom, un do verkickt he sik in ehr un will vun Harten geern uck mal ehr Gesicht sehn, man dat kann he ja nich vun wegen de Sleier. Do fraagt he sin Deeners, warum Soevensmuck ümmer en Sleier vör hett, dat een ehr Gesicht gar nich sehn kann. Do seggen de Deeners, dat deit se, wiel dat se so ehrbar is. Do schickt de Königssoehn en Deener hen na Soevensmuck mit en gollne Fingerring un lett ehr seggen, se schall doch vunavend mal na de grote Eek kamen, he hett wat mit ehr to besnacken. Soevensmuck geiht uck hen, denn se denkt, de Prinz will wiss en Stück fiene Arbeit bi ehr bestellen. Man as de Prinz ehr nu to sehn kriggt, verkickt he sik noch vel duller in ehr un will ehr to Fruu hebben. Man Soevensmuck seggt, he is so riek un se is man so arm. Sin Vadder ward wiss arig füünsch, wenn he to weeten kriggt, he hett ehr to Fruu nahmen. Man de Prinz blifft bi un pranzelt un vertellt, wo dull leev he ehr hett, un do seggt Soevensmuck upletzt, wenn he noch en paar Daag aftöven will, denn so will se sik dat mal bedenken.

De neegste Dag schickt de Königssoehn sin Deener na Soevensmuck, de bringt ehr en Paar sülverne Schoh un seggt, se schall doch vunavend wedder na de Eek kamen, de Prinz will mit ehr snacken. Soevensmuck geiht dar hen, un as de Prinz ehr wies ward, fraagt he ehr, um se sik dat al oeverleggt hett. Nee, seggt Soevensmuck, se hett sik noch nich bedenken kunnt, ehr Duven un Höhner hebben Fudder hebben musst, de Kohl hett afsneden un de Hemden hebben neiht warrn musst. Man as se al seggt hett, se is so arm un he is so riek, sin Vadder ward wiss arig füünsch, seggt se, un darum kann se nich sin Fruu warrn. Do snackt de Prinz wedder so vel up ehr in, toletzt mutt se seggen, se will sik vör wiss bedenken un mit ehr Vadder un Mudder snacken.

De neegste Dag schickt he ehr dör en Deener en staatsche gollne Kleed un lett ehr seggen, se schall vunavend wedder na de Eek kamen. Soevensmuck geiht to Avend uck wedder hen, un de Prinz fraagt ehr, wat dar denn nu rutkamen is bi ehr Bedenken. Och, seggt Soevensmuck, se hett sik noch gar nich bedenken kunnt, un ehr Vader un Mudder hett se uck noch nich fraagt, se hett dat de heele Dag binnen un buten dat Huus wedder so traffel3